Videoja me gafën “Lavdi urinës” teksa Zelenski ishte në OKB është e pavërtetë
Videoja virale e gabimit të supozuar në një billbord në mes të Times Square në Nju Jork, ku thuhej “Lavdi urinës” në vend të “Lavdi Ukrainës” është një gënjeshtër dhe dezinformim i plotë, i publikuar për të dëmtuar reputacionin e Ukrainës dhe presidentit Volodymyr Zelensky dhe vendit pritës. Fatkeqësisht, disa media në gjuhën maqedonase e publikuan këtë dezinformatë në faqet e internetit dhe rrjetet sociale pa verifikim.
Po shqyrtojmë një postim në rrjetin social Facebook, ku thuhet se presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky është pritur në OKB me një gafë të madhe “Lavdi Urinës”. Bëhet fjalë për dezinformim, pra video të manipuluar.
Në njoftim thuhet:
“Lavdi urinës” në vend të “Lavdi Ukrainës”, Zelensky u prit me një gafë të madhe në OKB (VIDEO)
Dhe në artikullin, të ngjitur në postim, thuhet:
Ndërsa presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe homologu i tij amerikan bien dakord të prodhojnë armë së bashku, dhe bota dëgjon fjalimet e politikanëve botërorë në Kombet e Bashkuara, në rrugët e Nju Jorkut, një billbord ua rrëmbeu atyre lavdinë.
Është një lëshim i pabesueshëm i bërë në formën e një mesazhi përshëndetjeje në qendër të Nju Jorkut. Përkatësisht, në vend të “Lavdi Ukrainës” në billbordin e madh dixhital u shfaq mesazhi “Lavdi urinës”.
Kompania që menaxhon tabelat shpjegoi se gabimi ishte shkaktuar nga një sistem inteligjent që korrigjoi automatikisht fjalën “Ukrainë” në një formë të ngjashme – urinë” – thuhet në tekstin e artikullit të lajmit.
Më pas një video e një billbordi digjital në Time Square u nda me postimin.
Por videoja, e cila është baza e lajmit, është në fakt false dhe kjo u zbulua në të njëjtën ditë nga shërbimi publik amerikan NBC News, nga reporteri investigativ Ben Collins. Në të njëjtën ditë që video u shfaq në Rrjetin X, dikur Twitter, më 21 shtator, Collins vizitoi të njëjtin cep të rrugës dhe postoi një video të vërtetë live. Në video, ai tregoi se pamjet në sfond të qytetit të Nju Jorkut që u përdorën për të bërë videon e rreme të fotomontazhit “Lavdi Urinës” nuk përputheshin me pamjen aktuale të Time Square.
Në videon e Collins, ai lavdëroi me hidhërim “zgjuarshmërinë e punëtorëve amerikanë të ndërtimit”, duke vënë në dukje se disa struktura të dukshme ndërtimi u transformuan me sa duket mrekullisht në vetëm disa orë, sipas videos virale.
E dini ku shkruhej ‘Lavdi urinës’ këtë mëngjes dhe të gjitha skelat ishin aty dhe të gjitha ato gjëra ishin të ndryshme?”, pyeti Collins në video. “Tani kjo është zhdukur, dhe ata kanë hapur biznese të reja, krejt të reja, të gjitha sot.” Pra, kjo është një gjë vërtet e mirë, Amerikë. Jam shumë krenar për ne, tha Collins.
Markijan Kuzmovic, një analist i kërcënimeve digjitale në Microsoft, gjithashtu postoi në Twitter për vizitën e tij në të njëjtin cep të rrugës, ku bëri foto dhe regjistroi video, duke treguar përsëri se njerëzit që krijuan videon e rreme përdorën një klip më të vjetër nga qyteti i Nju Jorkut për të shërbyer si sfond për elementët e shtuar në mënyrë digjitale të billbordit “Lavdi Urinës”.
Analisti i Microsoft thotë se video është një fotomontazh. Videoja është tërësisht false. Nuk ka asnjë të vërtetë për këtë. Kjo nuk ka ndodhur kurrë në Time Square, citohet të ketë thënë Kuzmovic nga Insiderpaper.com.
Ai shprehet se kjo shihet nga vërtetësia e reklamës, pra mungesa e skelave në kryqëzimin e 42/8 në Times Square. Skelat nën atë shenjë u hoqën disa muaj më parë.
Nuk është e qartë saktësisht se kur është shkrepur fotografia origjinale e sfondit të qytetit të Nju Jorkut, e montuar me videomesazhin “Lavdi Urinës”, as nuk është e qartë se ku është postuar për herë të parë. Disa raporte thonë se mund të jetë shfaqur fillimisht në faqet e internetit ruse si një mënyrë për të çuar përpara propagandën ndërsa pushtimi rus i Ukrainës vazhdon, shkruajnë verifikuesit e fakteve në Snopes.com.
Kjo është një gënjeshtër tjetër e madhe. Ky billbord nuk e shfaqi kurrë këtë mesazh pavarësisht se shumë përdorues të mediave sociale u përpoqën të mashtrojnë qytetarët që të besojnë se po, raportoi gazetari politik Ed Krasenstein. Mesazhi “Lavdi Urinës” i shfaqur në një billbord digjital në Nju Jork në vend të “Lavdi Ukrainës” nuk është i vërtetë. Klipi që po shpërndahet është montazh i transmetuar nga Live breaking News. Kontrolluesit e fakteve nga Daily Kos dhe Reddit raportuan gjithashtu për videon e rreme.
Për dallim nga mediat amerikane, një pjesë e mediave në gjuhën maqedonase pa problem e kanë publikuar dhe ripublikuar këtë lajm krejtësisht të rremë, ndërsa njoftimet kanë qenë edhe në faqet e tyre, gjë që shihet nga lajmet e përmbledhura në Time.mk, si dhe dhe në llogaritë e tyre në Facebook, të cilat mund të shihen në lidhjet këtu dhe këtu.
Si përfundim, është një video fiktive e krijuar për të poshtëruar Presidentin Zelenski. Duke marrë parasysh faktet e paraqitura, vlerësojmë se ky postim është dezinformim.
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari
