Përmes dezinformatave për vrasjen e dyfishtë u pa vulnerabiliteti i medias dhe shoqërisë

Presidenti rus Vladimir Putin tha see “rusët dhe ukrainasit janë një komb” dhe se “Odessa është një qytet rus” gjatë spektaklit mediatik maratonë pas një pauze njëvjeçare për shkak të luftës në Ukrainë. Flet shumë për cinizmin e Putinit që një natë para intervistës dhe ditë më pas, “Odessa ruse” ishte shënjestër e një sulmi të përgjakshëm me dron dhe raketë nga ushtria ruse, gjatë të cilit pati edhe viktima civile. Makina ruse e dezinformimit filloi të shtyjë një narrativë “ne jemi paqësorë në Ukrainë, shikoni se çfarë po bëjnë ata në Gaza”. Në javët e fundit, Kombet e Bashkuara kanë lëshuar dy mesazhe: një numër rekord njerëzish të vrarë në konfliktin izraelito-palestinez dhe një numër rekord gazetarësh të vrarë.

Dezinformimi për Ukrainën dhe narrativat mbi të cilat mbështetet u sublimuan në fjalimin e fundvitit të presidentit rus Vladimir Putin (14 dhjetor 2023), i dominuar nga ata që fajësojnë Perëndimin dhe Evropën për gjithçka që po ndodh, duke përfshirë agresionin e vitit 2022 por, kësaj radhe, narrativat u përforcuan me komponentin historik të kombeve vëllazërore që pa dëshirë luftojnë kundër njëri-tjetrit sepse u detyruan.

Putini përsëriti në mënyrë sublime narrativat dezinformuese rreth Ukrainës

Dezinformimet për Ukrainën dhe narrativat mbi të cilat ajo mbështetet u sublimuan në fjalimin e presidentit rus Vladimir Putin në mesin e dhjetorit, dhe u dominuan nga ata që fajësojnë Perëndimin dhe Evropën për gjithçka që po ndodh, përfshirë agresionin e 2022, por, kjo koha, i përforcoi rrëfimet me komponentin historik të kombeve vëllazërore që luftojnë pa dëshirë kundër njëri-tjetrit, sepse u detyruan.

Presidenti rus, në një mega intervistë, e para që nga pushtimi i Ukrainës në vitin 2022, tha se po kërkonte të siguronte sovranitetin e Rusisë dhe kufijtë e saj. “Ekzistenca e Rusisë pa sovranitet është thjesht e pamundur…, detyra kryesore është forcimi i sovranitetit të Rusisë.” Putin shtoi se përveç sigurisë kufitare, një nga detyrat e tij kryesore si president është të forcojë aftësitë mbrojtëse të Rusisë dhe të drejtat dhe liritë e qytetarëve.

I pyetur se kur do të përfundojë lufta në Ukrainë, e cila zyrtarisht quhet një “operacion special ushtarak”, Putin përsëriti tregimet diinfo nga 24/02/2022 kur filloi pushtimi në shkallë të gjerë:

Do të ketë paqe kur të arrijmë qëllimet tona. Ata nuk ndryshojnë. Do t’ju kujtoj atë për të cilën folëm – denazifikimin dhe çmilitarizimin e Ukrainës dhe statusin e saj neutral. Sa i përket demilitarizimit, ata nuk duan të negociojnë, kështu që ne jemi të detyruar të marrim masa të tjera, duke përfshirë edhe masat ushtarake, tha Putin në intervistën, pjesë të së cilës u raportuan gjerësisht nga mediat në gjuhën maqedonase.

Duke vlerësuar se “ata nuk bënë asgjë të keqe”, Putin tha versionin e tij të historisë së fundit të Ukrainës dhe marrëdhënieve ruso-ukrainase:

Rusët dhe ukrainasit janë në thelb një popull, dhe ajo që po shohim tani është një tragjedi e madhe që i ngjan një lufte civile midis vëllezërve nga palët kundërshtare. Dhe nuk është as faji i tyre, e gjithë juglindja e Ukrainës ka qenë gjithmonë pro-ruse,pretendon Putin.

Gjithçka filloi me grushtin e shtetit në Ukrainë në 2014. Për dekada, ne kemi bërë çmos për të vendosur marrëdhënie normale me Ukrainën. Edhe pas asaj që në fakt ishte një grusht shteti, Viktor Janukoviç nuk u lejua të merrte detyrën. Ai fitoi zgjedhjet, por ata shpallën një raund të tretë, çfarë është ky veçse një grusht shteti?,pyeti Putin. Në të njëjtën kohë…, në Rusi e kuptuan se Moska nuk do të lejohet të ndërtojë marrëdhënie normale me Ukrainën. Vendet perëndimore ishin garantuesit e marrëveshjes mes Qeverisë së Yanukovych dhe protestuesve, por pas një kohe të shkurtër organizuan edhe rrëzimin e qeverisë legjitime. E gjithë kjo çoi në tragjedinë që po përjetojmë tani, dhe Evropa po qëndron pranë dhe po shikon, theksoi Putin.

 

 

Bombardimi rus i Odesës “ruse”

Ai kujtoi edhe një herë se rusët dhe ukrainasit janë një popull dhe përmes shembullit të Odesës:

Odessa është një qytet rus, të gjithë e dinë këtë, por ata shpikën marrëzi historike dhe ne, pas rënies së Bashkimit Sovjetik e duruam atë, shpjegoi ai.

Cinizmi në këtë pjesë të rrëfimit dezinformues të Putinit vërehet edhe në faktin se gjatë natës para intervistës dhe ditë më pas, “Odessa ruse” ishte shënjestër e një sulmi të përgjakshëm me dron dhe raketa nga ushtria ruse, ku pati edhe viktima civile. Ndryshe, bëhet fjalë për një përsëritje të narracionit historik dezinformues, i cili për herë të fundit është përdorur në një ese për Putinin e vitit 2021, dhe më herët në një koment të filmit dokumentar për të nga regjisori i njohur Oliver Stone, diçka që është komentuar nga “Vërtetmatës”.

Në intervistën më shumë se tre orëshe, Putin foli edhe për shumë aspekte të tjera të luftës në Ukrainë, duke përsëritur se ndihma perëndimore një ditë do të mbarojë, gjë që u ndihmua shumë nga shembujt e fillimit të muajit nga Sllovakia, Çekia, si dhe opozita në Kongresin Amerikan për miratimin e kësteve të reja të ndihmave të mëdha financiare dhe miliarda dollarë, dhe ai nuk harroi të lavdërojë kryeministrin hungarez Viktor Orban dhe politikën e tij.

Rrëfimet diinfo në fjalimin e Putinit u pasuruan edhe me një paralele me Gazën:

 

Ajo që po ndodh në Gaza është një fatkeqësi. Shihni operacionin special ushtarak dhe çfarë po ndodh në Gaza dhe ndjeni ndryshimin. Asgjë e ngjashme nuk po ndodh në Ukrainë.

Rusia filloi të shfrytëzojë konfliktin në Gaza midis Izraelit dhe Hamasit që në 7 tetor 2023 dhe të keqpërdor mungesën e vëmendjes së publikut ndërkombëtar nga fusha e luftës dhe bombardimet e vendbanimeve të Ukrainës, por, për herë të parë, makineria ruse e dezinformimit përcaktoi shumë saktë narrativën e re që mund të përshkruhet si “ne jemi paqësorë në Ukrainë, shikoni se çfarë po bëjnë në Izrael”.

Përpara intervistës, Putin përdori gjithashtu një vizitë të rrallë jashtë shtetit në Emiratet e Bashkuara Arabe për të përmbytur botën me pamjet dhe magjepsjen e mirëseardhjes nëpërmjet TASS pro-qeveritare, me qëllimin për të dërguar një mesazh se Rusia dhe ai personalisht janë të respektuar në vendet që nuk janë aleate të të SHBA-së, pjesëve të Evropës dhe Amerikës së Veriut. Kjo, nga ana tjetër, ka nxitur dezinformimin në rrjetet sociale, ku “Vërtetmatësi” ka rishikuar njërën prej tyre.

Gaza – përkeqësohet gjendja humanitare, numri i viktimave theu rekord

Aspekti humanitar i situatës me palestinezët në Gaza, me theks sërish te fëmijët, mbetet në sferën e informacionit dhe dezinformatave që vijnë nga Izraeli, ndërkohë që numri i palestinezëve të vrarë në Gaza pas 11-12 javësh përleshje ka kaluar 20 mijë.

Kjo është për shkak të luftimeve të vazhdueshme që nga përfundimi i një armëpushimi njëjavor në fund të nëntorit, në të cilin Izraeli dhe Hamasi shkëmbyen palestinezë të arrestuar dhe rrëmbyen pengje izraelitë dhe të huaj pas ngjarjeve të 7 tetorit.

Në javët e fundit, Kombet e Bashkuara kanë lëshuar dy mesazhe – një numër rekord të vrarësh në konfliktin izraelito-palestinez dhe një numër rekord gazetarësh të vdekur.

I dërguari i posaçëm i Kombeve të Bashkuara për Procesin e Paqes në Lindjen e Mesme, Tor Venesland, i tha Këshillit të Sigurimit se viti 2023 po bëhet një nga më vdekjeprurësit në historinë e konfliktit palestinezo-izraelit dhe se situata po përkeqësohet pothuajse në të gjitha frontet.

Në të njëjtën kohë, Kombet e Bashkuara thanë se Gaza është bërë vendi më vdekjeprurës në botë për gazetarët dhe familjet e tyre, sepse vetëm që nga 7 tetori, kur filloi konflikti, janë vrarë 64 gazetarë, 57 prej të cilëve janë palestinezë. Në të njëjtën kohë, sipas Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, ka shembuj të shumtë të frikësimit të gazetarëve dhe familjeve të tyre nga agjencitë izraelite të sigurisë.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka shprehur shqetësim dhe zemërim që spitalet e mbetura në funksion, siç është spitali “Nasser” dhe se aty vdesin fëmijët që sillen me pjesë të prera të trupit dhe për t’u shëruar. OBSH më vonë njoftoi se nuk ka spital funksional në Gazën veriore, ndërsa vetëm 9 objekte shëndetësore mbeten pjesërisht nga 36 funksionale në të gjithë Gazën. Në të njëjtën kohë, Human Rights Watch tha se Izraeli po kryen krime lufte duke i vrarë qëllimisht popullin e Gazës.

Të gjitha këto vlerësime, duke përfshirë vlerësimin britanik të shprehur përmes kryeministrit Rishi Sunak se shumë civilë janë vrarë në Gaza, pasuan Rezolutën e OKB-së të miratuar nga Asambleja e Përgjithshme që kërkon një armëpushim humanitar dhe që pas disa përpjekjeve pasi SHBA bllokoi një rezolutë të tillë të KS që u debatua me kërkesë të Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së Antonio Guterres. Pas kësaj, rreth 20 vende nga blloku arab paraqitën një projekt-rezolutë për diskutim në Asamblenë e Përgjithshme. Në të njëjtën kohë, 153 vende votuan për këtë rezolutë, e cila përfshin kërkesën për lirimin e pengjeve të mbajtura nga Hamasi. Ndër vendet që votuan “PËR” ishte edhe Maqedonia e Veriut. Kundër ishin vetëm 10 vende, përfshirë SHBA-në dhe Izraelin dhe nga vendet evropiane vetëm Austria dhe Çekia, ndërsa 6 të tjerat janë shtete më të vogla, kryesisht ishuj.

Megjithatë, të nesërmen, kur Netanyahu deklaroi se asgjë nuk do ta ndalonte Izraelin, u njoftua se ushtria e tyre kishte filluar të depërtoj tunelet nëntokësore të përdorura nga Hamasi me ujë të pompuar nga Deti Mesdhe. Konflikti vazhdoi deri në fund të vitit 2023 pa asnjë perspektivë serioze për një paqe të qëndrueshme apo për të imponuar seriozisht idenë e dy shteteve në territorin e Izraelit si një zgjidhje e përhershme, bazuar në planin e parë të fuqive të mëdha dhe të OKB-së, të vitit 1947.

Përkundrazi, po paralajmërohet mundësia e një ndërhyrjeje të re izraelite në Liban.

Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari