Po ringjallet narrativa dezinformuese ruse për ekzistencën e laboratorëve të armëve biologjike në Ukrainë
Historia e “biolaboratorëve sekretë amerikanë në Ukrainë” është një mit i propagandës ruse. Për këtë qëllim, po keqpërdoret deklarata e Victoria Nuland e marsit 2022, se në Ukrainë ka laboratorë kërkimi biologjik. Nuland i tha Senatit Amerikan në atë kohë se Ukraina kishte një bazë kërkimore biologjike, duke shtuar se ajo ishte e shqetësuar se forcat ushtarake ruse po kërkonin të kapnin ato laboratorë. Më herët, OBSH gjithashtu paralajmëroi për të njëjtën gjë dhe tha se ka laboratorë në Ukrainë që po hulumtojnë se si të zbusin kërcënimet e sëmundjeve të rrezikshme.
Po shqyrtojmë një postim në rrjetin social Facebook ku thuhet:
Prezantuesi amerikan Tuker Karlson kritikoi ashpër ekzistencën e biolaboratorëve në Ukrainë.
Postimi ndan një tekst të vjetër të dy viteve më parë me titullin:
TUKER KARLSON SHOKON PUBLIKUN AMERIKAN: Çfarë po bënin në biolaboratorët sekretë ukrainas? (VIDEO)
Në vetë tekstin gjendet edhe video materiali me një prezantim të Karlson ku flet për faktin se në Ukrainë ka biolaboratorë të cilat ai nuk beson se janë vende ku prodhohet kura për leukeminë, por më tepër bëhet fjalë për bioarmë. Për të mbështetur këtë rrëfim, Karlson keqpërdor dëshminë e Victoria Nuland, e cila në atë kohë ishte Nënsekretare e Shtetit për Çështjet Politike në Departamentin e Shtetit të SHBA. Nuland së fundmi njoftoi se do të tërhiqet, por vetë teksti që shpërndahet në postim është i datës 10 mars 2022 dhe nuk u përditësua përsëri në Facebook deri dy vjet më vonë.
Artikulli sugjeron se kishte biolaboratorë sekretë ukrainas të kontrolluar nga Shtetet e Bashkuara dhe se Amerika kishte shumë frikë se materialet e ruajtura në laboratorë nuk do të binin në duart e forcave ushtarake ruse. Por ndryshe nga sa u prezantua në këta laboratorë, armët biologjike nuk bëhen dhe as nuk ishin “të fshehta”.
Historia e “biolaboratorëve sekretë amerikanë në Ukrainë” është një mit i propagandës ruse. Për këtë qëllim, deklarata e Victoria Nuland se ka laboratorë të kërkimit biologjik në Ukrainë të cilat ka shqetësime se forcat ruse do të marrin kontrollin e tyre, dhe për këtë arsye Shtetet e Bashkuara po punojnë me Ukrainën për të siguruar që materialet kërkimore biologjike të mos bien në duart e forcave ruse.
Organizata Botërore e Shëndetësisë ka rekomanduar që Ukraina të shkatërrojë patogjenët nga laboratorët për t’i parandaluar ata të përhapen dhe të shkaktojnë sëmundje.
Studiuesja e bioarmëve dhe profesoresha në King’s College në Londër, Philippa Lentsos, tha për AFP se nuk ka indikacione se këta laboratorë në Ukrainë po përdoren për të zhvilluar armë biologjike, por se qëllimi i tyre është të parandalojnë përhapjen e sëmundjeve infektive.
Siç shkruante më parë “Vërtetmatësi”, pala ruse ka përhapur këtë teori konspirative që nga viti 2018.
Postimi që po shqyrtojmë keqinterpreton Traktatin SHBA-Ukrainë të vitit 2005, i cili synon të parandalojë kërcënimet biologjike, jo t’i krijojë ato.
Sipas Marrëveshjes së gushtit 2005, qeveritë e Ukrainës dhe të SHBA-së ranë dakord të bashkëpunojnë për të “parandaluar përhapjen e patogjenëve të rrezikshëm dhe ekspertizën përkatëse dhe për të minimizuar kërcënimet e mundshme biologjike”.
Në maj 2020, Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës lëshoi një deklaratë duke u bërë thirrje politikanëve të ndalojnë përhapjen e informacionit të rremë për ekzistencën e laboratorëve të huaj biologjikë ushtarakë në Ukrainë.
Kohët e fundit në media dhe rrjete sociale po përhapen “fake news” për aktivitetet e pretenduara të laboratorëve biologjikë ushtarakë amerikanë në Ukrainë… Në Ukrainë nuk funksionon asnjë laborator i vetëm biologjik i huaj. Deklaratat e fundit të politikanëve individualë nuk janë të sakta dhe janë një shtrembërim i qëllimshëm i fakteve, thuhet në deklaratë.
Sipas Shërbimit të Sigurisë të Ukrainës, agjencia kryesore e sigurisë në vend, këta laboratorë janë në pronësi dhe financuar nga qeveria ukrainase.
Ambasada e SHBA-së në Ukrainë, në një deklaratë të prillit 2020, i quajti këto teori “dezinformata që qarkullojnë në disa qarqe në Ukrainë që pasqyrojnë dezinformimin rus për një partneritet të fortë SHBA-Ukrainë për të reduktuar kërcënimet biologjike”.
Nuk ka laborator ushtarak amerikan në Ukrainë, tha në një deklaratë për PolitiFact, Andy Weber, anëtar i Bordit të Drejtorëve të Shoqatës së Kontrollit të Armëve dhe ish-ndihmës sekretar i mbrojtjes për programet e mbrojtjes bërthamore, kimike dhe biologjike.
Përkundrazi, Programi Bashkëpunues i Reduktimit të Kërcënimeve të Departamentit të Mbrojtjes së SHBA-së ka ofruar mbështetje teknike për Ministrinë e Shëndetësisë së Ukrainës që nga viti 2005 për të përmirësuar laboratorët e shëndetit publik, misioni i të cilëve është analog me atë të Qendrave të SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve. Këta laboratorë kanë luajtur kohët e fundit një rol të rëndësishëm në ndalimin e përhapjes së Covid-19, tha Weber për PolitiFact.
Për këta laboratorë, fillimisht u pretendua pa bazë se gjoja ishte krijuar koronavirusi, për të ndryshuar tani narrativën dhe të thuhet se qëllimi i tyre është shkatërrimi i popujve sllavë përmes armeve biologjike.
The Guardian ka publikuar një artikull të plotë duke shpjeguar se si kjo teori konspirative Q Anon për laboratorët në Ukrainë fitoi mbulim ndërkombëtar në rrjetet sociale dhe në media.
Një pjesë e historisë është e vërtetë, se Departamenti i Mbrojtjes po financon kërkime dhe laboratorë biologjikë në Ukrainë, si dhe gjetkë në Evropë, për të parandaluar shpërthimin e sëmundjeve infektive dhe për të mbajtur të sigurta objektet që më parë mbanin bioarmë sovjetike nga programi i tyre. Por Uashingtoni nuk financon kërkime për armët biologjike askund në botë, e aq më pak në Ukrainë dhe këtë e konfirmojnë organizatat ndërkombëtare dhe avokatët, shkruan “The Guardian”.
E vërteta është se në territorin e Ukrainës nuk ka biolaboratorë në pronësi të SHBA-së dhe kjo është vërtetuar në disa raste, si nga shërbimet botërore të kontrollit të fakteve, ashtu edhe nga Vërtetmatësi.
Në vitin 2020, Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës lëshoi një deklaratë ku thuhej se nuk ka laboratorë biologjikë në Ukrainë që drejtohen nga vende të huaja dhe veçanërisht jo laboratorë ushtarakë.
Theksojmë se ato laboratorë financohen nga paratë e shtetit, laboratorët janë në varësi të Ministrisë së Shëndetësisë, tha Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës.
Matt Field, redaktor i revistës Atomic Science Bulletin, i kujtoi CNN se në vitin 2018, Rusia bëri pretendime për biolaboratorë në Gjeorgji, pikërisht në kohën kur rasti i Sergei Skripal, një ish-oficer ushtarak rus, i cili më vonë u bë agjent britanik dhe u helmua në Angli me vajzën e tij.
Peter Stano, zëdhënësi i BE-së për politikën e jashtme dhe sigurinë, tha se BE nuk ishte në dijeni të pranisë së laboratorëve në Ukrainë që nuk përputhen me ligjin ndërkombëtar.
Victoria Nuland i tha Senatit amerikan se Ukraina ka një bazë për kërkime biologjike, duke shtuar se ajo është e shqetësuar që forcat ushtarake ruse po kërkojnë të kapin ato laboratorë. Ajo tha se shërbimet amerikane po bashkëpunojnë me ukrainasit që materiali nga ata laboratorë të mos bjerë në duart e ushtrisë ruse.
Më herët, OBSH paralajmëroi për të njëjtën gjë dhe tha se ka laboratorë në Ukrainë që po hulumtojnë se si të zbusin kërcënimet e sëmundjeve të rrezikshme.
Organizata Botërore e Shëndetësisë rekomandoi që Ministria e Shëndetësisë e Ukrainës dhe organet e tjera përgjegjëse të shkatërrojnë patogjenët e rrezikshëm për të parandaluar që ata të shpëtojnë, tha OBSH.
Për të gjitha faktet e mësipërme, ne e vlerësojmë postimin që po shqyrtojmë si të pavërtetë.
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari