Në MALMED deri më tani kanë arritur 21 raportime për efekte anësore pas pranimit të vaksinës

Në Qendrën për farmakovigjilencë* në Agjencinë e barnave dhe pajisjeve mjekësore MALMED, kanë arritur 133 raportime për efekte anësore pas pranimit të vaksinës kundër Kovid-19 të dorëzuara nga punonjës shëndetësorë. 88 raportime të efekteve të padëshiruara janë dorëzuar nga farmacistët dhe 10 nga punonjës të tjerë shëndetësorë. Deri më tani në vend janë aplikuar 1.694.373 doza të vaksinave dhe me dy doza janë vaksinuar 47 përqind e qytetarëve të rritur, shkruan Vërtetëmatësi.

Shkruan: Мirosllava Burns

Drejtori i MALMED, Lirim Shabani, thotë se efektet anësore janë brenda kornizave të efekteve të shënuara në udhëzuesin për përdorimin e vaksinës, si: nauze, dhimbje në duar dhe këmbë, dhimbje në vendin e aplikimit të vaksinës, marramendje dhe se në përgjithësi bëhet fjalë për një përqindje të vogël të efekteve anësore. Raportimi bëhet duke plotësuar formularin e mëposhtëm të postuar në faqen e MALMED, i cili është i dedikuar për punonjësit shëndetësorë.

Çfarë ndodh me raportimet për efektet anësore pas arritjes së tyre në MALMED?

Pas arritjes së raportimeve në MALMED, ato fillimisht shqyrtohen me kujdes. Pastaj dërgohen në qendrën për monitorim në Suedi, UPSALA ku mblidhen nga e gjithë bota. Nëse ka një numër të madh të raportimeve për një gjendje mjekësore të njëjtë, kontrollohet për të parë nëse vaksina ka edhe ndonjë efekt anësor tjetër që nuk është shënuar në udhëzuesin për përdorimin e saj.

“Kështu ndodhi me miokarditin si efekt anësor i rrallë pas vaksinimit me vaksinën Pfizer. Ai u vërtetua pas lëshimit në përdorim të vaksinës nga  Agjencia Evropiane e Barnave (EMA). Pra, ne dhamë një variant adekuat se ajo gjendje mund të ishte një efekt anësor i mundshëm i vaksinimit. Në përgjithësi dua të them që përqindja e efekteve anësore është e vogël.” tha drejtori i MALMED, Lirim Shabani.

Në Qendrën për farmakovigjilencë deri më 31 tetor të këtij viti janë raportuar dyshime për dy vdekje pas pranimit të vaksinës kundër Kovid-19. Dyshimet nuk janë vërtetuar, por raportimet e pranuara MALMED i ka dërguar në UPSALA dhe në Institutin e shëndetit publik. Një nga personat ka pranuar vaksinën e Pfizer, ndërsa tjetri vaksinën e Astra Zeneka.

“Bëhet fjalë për vdekjen e një 53-vjeçari, pasi pranimit të vaksinës së Pfizer. Ky raportim është evidentuar në shtator. Ka edhe një raportim për një 85-vjeçar që ka pranuar vaksinën e Astra Zeneka, raport i ardhur ky në muajin prill. Të dy rastet u raportuan nga mjekët, 24 orë pas vdekjes. Njëri ka vdekur dy javë pas pranimit të vaksinës. Këto informacione nuk janë të konfirmuara sepse edhe nëse shfaqet reaksion, kjo nuk do të thotë se është si pasojë e vaksinës. Duhet të analizohet se çfarë sëmundjesh paraprake ka pasur personi në fjalë dhe çfarë terapie ka pranuar. Për njërin nga të vdekurit e analizova dosjen dhe ai vërtetë kishte një numër të madh të komorbiditeteve.” tha udhëheqësja e një sektori në MALMED, Meriem Haxhihamza.

Në Qendrën e farmakovigjilencës mblidhen informacione për efektet anësore të të gjitha barnave dhe efekte anësore mund të raportojë secili, edhe nëse vetëm dyshohet se ka një lidhje shkak-pasojë midis barnave që administrohen dhe efektit anësor.

Drejtori i MALMED, Shabani, tha se fokusi duhet të jetë tek sistemi 99 përqind i suksesshëm i vaksinimit që funksionon dhe jep rezultate. Ai theksoi se kur fokusi është tek numri i madh i dozave të administruara, përfitimet e vaksinimit janë shumë më të mëdha se rreziqet nga ai.

Shabani shtoi se deri më tani në vendin tonë janë asgjësuar vaksina të Pfizer, Astra Zeneka dhe Sinopharm për shkak të skadimit të afatit të përdorimit, ndryshimit të vaksinës gjatë udhëtimit si pasojë e ndërprerjes së zinxhirit të ftohtë. Deri më tani, në vendin tonë me një dozë janë vaksinuar 58 përqind e qytetarëve të rritur. Dy doza kanë pranuar 48 përqind e qytetarëve mbi 18 vjeç.

Personat përgjegjës në Agjencinë e barnave thonë se raportimet për efektet anësore nuk i dorëzojnë në Agjencinë Evropiane të Barnave, por vetëm në qendrën suedeze të monitorimit UPSALA. Në Komisionin e farmakovigjilencës pranë EMA marrin pjesë vetëm anëtarë nga shtetet anëtare të BE-së.

“Ne marrim të dhëna nga atje për atë se çfarë po ndodh në nivel evropian dhe monitorojmë situatën, por nuk kemi akses në bazën e të dhënave për të dërguar raportime.” thanë nga MALMED.

Në Formularin për efektet është shënuar nëse një grua është shtatzënë, nëse raportimin e bën spitali, mjeku i përgjithshëm, një specialist ose një farmacist, bëhet një përshkrim i reaksionit të padëshiruar ndaj ilaçit, nëse lidhshmëria mes reaksionit negativ dhe ilaçit është e sigurt, e mundur, e pamundur ose nuk mund të klasifikohet. Në raportim gjendet ky vlerësim i punonjësit shëndetësor. Duhet të theksohet edhe rezultati i reaksionit negativ, i cili mund të përfshijë shërim pa pasoja, shërim me pasoja, efekt i padëshiruar që zgjat, vdekje, rrezik për jetën ose i panjohur. Në të shënohet edhe numri serik i vaksinës, data e pranimit, historia mjekësore, të dhëna për barnat e tjera të cilat i ka marrë pacienti, dhe informacione të ngjashme. MALMED nuk është përgjegjëse për të vërtetuar nëse ka ndonjë lidhshmëri shkak-pasojë mes vaksinës dhe vdekjes. Këtë përgjegjësi e ka Instituti i shëndetit publik ku edhe dorëzohen dy raportimet për dyshim të vdekjes pas pranimit të vaksinës.

*(pharmacovigilance (аng.) – shkenca dhe aktivitetet që kanë të bëjnë me zbulimin, vlerësimin, të kuptuarit dhe parandalimin e efekteve anësore ose të çfarë do problemi tjetër të lidhur me barnat)

Ky artikull është përgatitur në kuadër të Projektit për përballim të shpejtë të dezinformatave rreth vaksinimit, të zbatuar nga Fondacioni Metamorfozis. Ky artikull fillimisht është botuar në Vërtetmatës, ndërsa është mundësuar me mbështetjen e Fondit Ballkanik për Demokraci, projekt i Fondit Marshall Gjerman të SHBA-ve (BTD – The Balkan Trust for Democracy, a project of the German Marshall Fund of the United States). Përmbajtja e këtij artikulli është përgjegjësi e autorit dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Metamorfozis, FBD-së ose bashkëpunëtorëve të tyre.

Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari