Pretendimi se dikush po na spërkat me helm nga aeroplanët është i rremë dhe është një nga teoritë më të përhapura të konspiracionit, shpesherë e trajtuar nga Vërtetmatësi. Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Menaxhimit të Ujërave bëri të ditur se përkundër përdorimit të suksesshëm të masës katërvjeçare, këtë vit nuk ka pasur fare spërkatje ajrore. Që do të thotë se nuk ka as tender qeveritar për jodur argjendi, siç pretendon postimi. Gjithashtu nuk ka asnjë dëshmi se kjo lloj mbrojtjeje e kulturave bujqësore nga fatkeqësitë natyrore është në ndonjë mënyrë e dëmshme për njerëzit. Kjo mënyrë e mbrojtjes së kulturave bujqësore në Maqedoni praktikohet që nga viti 2019, ndërsa në botë praktikohet që nga viti 1946
Një postim në Facebook përmes një komenti të shkruar në mënyrë sarkastike pretendon se shteti po na spërkat nga qielli me substanca ilegale dhe metale që sëmurin popullatën. Kjo nuk eshte e vërtetë.
Parashikimi i motit për ditën e sotme do të jetë me vranësira mesatare. Qoftë nëpërmjet një tenderi nga qeveria për jodur argjendi, apo një substancë tjetër të dobishme, në çdo rast është një ndihmë për të thithur më shumë minerale dhe pak metal. Dhe nëse thumbon pak në hundë, dhe mbyt fytin, digjet në gëlbazë dhe tund kokën, duhet të jetë bekim pasi të jetë jashtë sistemit.
Shteti sigurisht kujdeset që fëmijët tanë të marrin mjaftueshëm vitamina dhe minerale. E imagjinoj sesi burokratët tanë filantropikë nuk flenë natën nga shqetësimi për njeriun e thjeshtë, thuhet ndër të tjera në postim.
Në të pretendohet se shteti përmes tenderit për jodur argjendi apo substanca të tjera spërkaton qytetarët të cilët më pas kanë pasoja të padëshiruara si ndjesi shpimi, mbytje, dhimbje koke e të ngjashme. Kjo është e pavërtetë dhe është një tjetër në një sërë postimesh që pretendojnë në mënyrë të rreme se dikush po na “spërkat” nga ajri.
Postimit i janë bashkangjitur tre foto dhe dy prej tyre tregojnë qiellin me gjurmët e aeroplanit. Me këto foto dhe tekstin e njoftimit, aludohet se po na spërkasin me kimikate helmuese me aeroplanë.
Vetë njoftimi pohon se qeveria po na spërkat me jodur argjendi, substancë që përdoret për spërktje ajrore.
Spërkatja ajrore është një sistem për mbrojtjen nga fatkeqësitë natyrore që parashikon kontrollin e kushteve klimatike, i cili siguron mbrojtje më të mirë dhe më racionale të kulturave bujqësore nga breshëri përmes reagentëve si jodidi i argjendit. Me këtë metodë, breshërit që formohen në renë e farësuar do të kenë një dimension më të vogël dhe kur të bien në sektorin e ngrohtë të resë, do të shkrihen para se të bien në tokë.
Jodidi i argjendit është një përbërës inorganik me formulën AgI. Përbërja shfaqet si një lëndë e ngurtë e verdhë e lehtë, por mostrat pothuajse gjithmonë përmbajnë papastërti metalike argjendi që i japin një ngjyrë gri. Ndotja me argjend ndodh sepse AgI është shumë fotosensitive.
Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Menaxhimit të Ujërave thotë se si masë përdoret mbjellja nga ajri, sepse ndryshimet klimatike janë një kërcënim serioz për prodhimin bujqësor, për të cilin Ministria dhe Komisioni për Dëmet pranë Qeverisë së Maqedonisë paguan mesatarisht tre milionë e gjysmë euro në vit, në bazë të dëmeve nga fatkeqësitë e motit.
Mirëpo, siç bëjnë të ditur Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Administrimit të Ujërave, këtë vit nuk ka pasur fare spërkatje ajrore, pavarësisht se masa është përdorur me sukses për katër vite.
Spërkatja ajrore ka qenë një metodë efektive që është zbatuar me sukses që nga viti 2019, duke parandaluar me sukses dëmtimet nga breshri në kulturat bujqësore në të gjithë territorin në disa raste. Fatkeqësisht, lufta në Ukrainë shkaktoi një tronditje të madhe në tregun botëror të reagentëve të përdorur si përbërës në karburantet e raketave, prandaj reagentë të tillë janë të paktë dhe të vështirë për t’u marrë. Administrata për Çështje Hidrometeorologjike në mënyrë të rregullt ka zhvilluar procedurën për prokurim publik, por për dallim nga vitet e kaluara, kësaj radhe nuk ka aplikuar asnjë operator ekonomik në thirrje, thonë nga Ministria e Mjedisit.
Që do të thotë se nuk ka as tender qeveritar për jodur argjendi, siç pretendon postimi.
Gjithashtu nuk ka asnjë dëshmi se kjo lloj mbrojtjeje e kulturave bujqësore nga fatkeqësitë natyrore është në ndonjë mënyrë e dëmshme për njerëzit. Kjo mënyrë e mbrojtjes së kulturave bujqësore në Maqedoninë e Veriut praktikohet që nga viti 2019, ndërsa në botë praktikohet që nga viti 1946.
Gjithashtu, pretendimi se dikush po na spërkat me helm nga aeroplanët është i rremë dhe është një nga teoritë më të përhapura të konspiracionit, shpeshherë e zhvlerësuar nga Vërtetmatësi.
Siç kemi shkruar shumë herë më parë, gjurmët e avionëve që të gjithë shohim në qiell nuk janë rezultat i ndonjë agjende të fshehur për të ndotur popullsinë dhe natyrën me helme dhe nuk shkaktojnë ndryshime klimatike. Pretendime të tilla janë hedhur poshtë kategorikisht nga komuniteti shkencor. Nuk ka asnjë provë se gjurmët kimike të supozuara janë diçka tjetër përveç gjurmëve normale, të zakonshme ujore të lëna nga avionët që fluturojnë në lartësi të mëdha në kushte të caktuara atmosferike.
Ky njoftim, përmes informacioneve dhe konkluzioneve të pasakta, mashtron përdoruesit e rrjeteve sociale dhe në të njëjtën kohë ngjall frikë dhe panik se shteti po na spërkat me diçka që është e dëmshme për njerëzit.
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari