Jo Zelensky, por populli ukrainas është fituesi i çmimit “Andrei Sakharov” të Parlamentit Evropian
Parlamenti Evropian nuk i dha çmimin “Andrey Sakharov” personalisht Volodymyr Zelensky, por “popullit të guximshëm ukrainas të përfaqësuar nga Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, liderët e zgjedhur dhe shoqëria civile”. Faqja e internetit e Parlamentit Evropian njoftoi se çmimi i këtij viti iu dha popullit ukrainas. Çmimi Saharov për Lirinë e Mendimit jepet çdo vit nga Parlamenti Evropian. Ai u prezantua në vitin 1988 për të nderuar individë dhe organizata që mbrojnë të drejtat e njeriut dhe liritë themelore.
Po shqyrtojmë një postim të publikuar në rrjetin social Facebook ku thuhet:
Zelensky mori çmimin Andrei Sakharov të Parlamentit Evropian për lirinë e mendimit. Ai që ndaloi të gjitha partitë opozitare, mbylli të gjitha mediat dhe hapi çështje penale kundër të gjithë gazetarëve të opozitës? Parlamenti Evropian është një turp.
.Së pari, Parlamenti Evropian nuk i dha çmimin Andrei Sakharov për Volodymyr Zelensky personalisht, por “popullit të guximshëm ukrainas të përfaqësuar nga Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, liderët e zgjedhur dhe shoqëria civile”. Faqja e internetit e Parlamentit Evropian ka njoftuar se çmimi i këtij viti i është dhënë popullit ukrainas.
Ky çmim është për ata ukrainas që po luftojnë në fushat e betejës. Për ata që u detyruan të iknin. Për ata që humbën të afërmit dhe miqtë e tyre. Për ata që ngrihen dhe luftojnë për atë që besojnë. E di që njerëzit e guximshëm në Ukrainë nuk do të dorëzohen dhe as ne, tha presidentja e Parlamentit Evropian, Roberta Metsola, duke shpallur fituesin.
Çmimi Saharov për Lirinë e Mendimit jepet çdo vit nga Parlamenti Evropian. Ai u prezantua në vitin 1988 për të nderuar individë dhe organizata që mbrojnë të drejtat e njeriut dhe liritë themelore. Çmimi është emëruar për nder të fizikantit dhe disidentit politik sovjetik Andrei Sakharov dhe vlera e çmimit është 50 mijë euro. Vitin e kaluar, Parlamenti Evropian ia dha këtë çmim politikanit të opozitës ruse dhe aktivistit kundër korrupsionit, Alexei Navalny.
A i ka “ndaluar” Zelenskiy të gjitha partitë opozitare?
Më 20 mars të këtij viti, Ukraina pezulloi 11 parti politike që kanë lidhje me Rusinë. Më pas, Këshilli i Sigurisë Kombëtare dhe Këshilli i Mbrojtjes i Ukrainës pezulluan 11 partitë politike pro-ruse, ndërsa në vend u shpall gjendje lufte. Zelensky tha se partitë si “Platforma e opozitës për jetën” e Viktor Medvedchuk (një oligark pro-Moskës me lidhje të ngushta me presidentin rus Vladimir Putin) u krijuan për të ndarë Ukrainën. Autoritetet ukrainase akuzuan Medvedchuk dhe ai u vu në arrest shtëpiak, nga i cili u arratis tre ditë pas fillimit të pushtimit ushtarak rus të Ukrainës. Këshilli i Sigurisë Kombëtare i Ukrainës vendosi të ndalojë këto parti dhe të mos lejojë aktivitete të mëtejshme politike. Shumica e tyre ishin parti të vogla, përveç “Platformës së Opozitës për Jetën”, e cila kishte 44 vende në Parlamentin e Ukrainës nga gjithsej 450.
Veprimtaritë e këtyre politikanëve kanë për qëllim krijimin e ndarjes, por nuk do të kenë sukses dhe do të marrin një përgjigje të ashpër, tha Zelenski.
Më pas, më 14 maj 2022, Presidenti Volodymyr Zelensky nënshkroi një ligj të ri që ndalon zyrtarisht partitë politike pro-ruse.
Ligji ka hyrë në fuqi ditën e nesërme pas publikimit. Verkhovna Rada, pra parlamenti ukrainas, më parë, më 3 maj, miratoi ligjin, që ndalonte partitë politike pro-ruse të përfshiheshin në aktivitete anti-ukrainase. Nga kjo rezulton se nuk është e vërtetë që Zelensky ka ndaluar partitë opozitare në Ukrainë, por vetëm ato që janë pro-ruse dhe të angazhuara në aktivitete anti-ukrainase. Për më tepër, nuk është i vërtetë pretendimi në postimin që po shqyrtojmë, se Zelenski mbylli të gjitha mediat dhe hapi çështje penale kundër të gjithë gazetarëve të opozitës. Presidenti ukrainas nënshkroi një dekret që kombinon të gjitha stacionet televizive kombëtare në një platformë, sepse “në kohën e gjendjes së luftës, një politikë e unifikuar informimi është e domosdoshme për të”. Kanalet mediatike ukrainase që janë në pronësi private kanë vazhduar të funksionojnë në të njëjtën mënyrë që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës që ndodhi më 24 shkurt të këtij viti. Në vitin 2021, Zelensky ndaloi faqen e medias opozitare Strana.ua dhe vendosi sanksione kundër redaktorit të saj Ihor Khuzva. Avokatët e kritikuan këtë vendim si të paligjshëm. Kjo ndodhi gjashtë muaj pasi tre kanale televizive u mbyllën në fillim të vitit 2021. Autoritetet e Ukrainës kërkuan mbrojtjen e sigurisë kombëtare sepse “gazetarët e Strana.ua janë propagandues pro-rus dhe masa u mor për të mbrojtur hapësirën e informacioneve”. Kjo faqe interneti u zhvendos në një domen të ri interneti dhe vazhdon të funksionojë edhe sot. Fakti që Zelenski mbylli tre televizione pro-ruse u kritikua nga BE-ja, gjë që e bën të pabazuar pjesën ku kritikohet Parlamenti Evropian në postimin që po shqyrtojmë. Emisioni në televizion e blllokuar e quajti konfliktin në Donbas një “luftë civile”, tha se popullsia e Krimesë mbështet aneksimin e Moskës që nga viti 2014 dhe bëri thirrje për paqe dhe tregti me Moskën. Pas fillimit të pushtimit ushtarak rus të Ukrainës, autoritetet ukrainase po bëjnë thirrje gjithnjë e më shumë për raportim të përgjegjshëm në përpjekje për të mbrojtur sigurinë kombëtare. Për shkak të të gjitha fakteve të mësipërme, ne gjykojmë se postimi që po shqyrtojmë i mungon konteksti. Jo Zelensky personalisht, por populli ukrainas është fituesi i çmimit Andrey Sakharov në Parlamentin Evropian.Nuk është e vërtetë që Zelensky i ka ndaluar të gjitha partitë opozitare, por 11 dhe jo sepse janë opozitare, por për dyshime se janë instalime ruse në Ukrainë. Gjithashtu nuk është e vërtetë që Zelensky mbylli të gjitha mediat dhe hapi çështje penale kundër të gjithë gazetarëve të opozitës.
Ky artikull është përgatitur në kuadër të projektit Promovimi i qasjes në lajme të besueshme për të luftuar dezinformatat, i zbatuar nga Fondacioni Metamorfozis. Artikulli, i botuar fillimisht në Vërtetmatës, është mundësuar nga mbështetja e fondacionit jofitimprurës amerikan NED (National Endowment for Democracy). Përmbajtja e këtij artikulli është përgjegjësi e autorit dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Metamorphosis, NED ose bashkëpunëtorëve të tyre
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari