Janko Baçev shpërndan deklaratë të pabesueshme të Fidel Kastros për luftën e ardhshme në Evropë
Лидерот на политичката партија Единствена Македoнија, Јанко Бачев, на својот Фејсбук профил сподели изјава која наводно ја кажал поранешниот претседател на Куба, Фидел Кастро. Но, иако Кастро никогаш не изјавил вакво нешто како што тврди Бачев, оваа објава е многу вирална со 180 споделувања и над 1.000 реакции
Kryetari i partisë politike të Maqedonisë së Bashkuar, Janko Baçev, ka shpërndarë në profilin e tij në Facebook një deklaratë që kushtimisht e ka thënë ish-presidenti i Kubës, Fidel Kastro. Por edhe pse Kastro nuk tha kurrë asgjë siç pretendon Baçev, ky postim është bërë viral me 180 shpërndarje dhe mbi 1000 reagime.
E thënë 30 vjet më parë saktë dhe me precizitet. Fidel Kastro në vitin 1992: “Lufta tjetër në Evropë do të jetë midis Rusisë dhe fashizmit, vetëm fashizmi atëherë do të quhet demokraci”
[Burimi: Profili në Facebook i Janko Baçevit; Data: 21.08.2022]
ARSYETIM:
Në këtë postim i është bashkangjitur një foto ku shihet Fidel Kastro, ndërsa nën foto në thonjëza dhe në spanjisht shkruhet deklarata e cituar nga Baçev. Por e vërteta është se Kastro nuk ka thënë se “lufta e ardhshme në Evropë do të jetë midis Rusisë dhe fashizmit, vetëm se fashizmi pastaj do të quhet demokraci“.
Kërkimet në internet tregojnë se Kastro nuk ka thënë kurrë diçka të tillë, apo diçka të ngjashme. Në asnjë përmbledhje të citimeve të tij nuk mund të gjendet deklarata e theksuar, qoftë kur kërkohet në anglisht ose në spanjishten e tij amtare.
Një faqe interneti e quajtur LANIK – Qendra e Informacionit të Rrjetit të Amerikës Latine ka një bazë të dhënash të të gjitha fjalimeve të Kastros, duke përfshirë ato të vitit 1992, viti kur Baçev pretendon në postim në Facebook se Kastro dyshohet se ka bërë deklaratën për luftën e ardhshme në Evropë.
Në këtë faqe interneti mund të kërkohen të gjitha fjalimet e Kastros nga viti 1959 deri në 1996, duke përfshirë të gjitha fjalimet që ai ka mbajtur në 1992.Përveç kërkimit në fjalimet e vitit 1992 nuk tregon se Kastro ka bërë një deklaratë të tillë, por kërkimi me fjalë kyçe nuk gjen asnjë dokument të shkruar në asnjë vit tjetër me një deklaratë të tillë.
Në faqen e internetit fidelcastro.cu, e cila është faqe interneti e veçantë për karakterin dhe veprën e Kastros, ka një seksion të veçantë të të gjitha fjalimeve dhe citimeve të tij që mund të kërkohen edhe me fjalë kyçe. Nëse kërkon fjalën “fashizëm” apo fjalën “demokraci“, të cilat përmenden në deklaratën e pretenduar të Kastros, shfaqen disa deklarata, por jo ajo e cituar nga Baçevi.
Gazeta britanike “The Guardian” ka veçuar thëniet më të rëndësishme të liderit kuban, por as këtu nuk mund të gjendet deklarata kontestuese.
Me rastin e vdekjes së tij në vitin 2016, “Reuters” veçoi edhe citimet e tij më të spikatura, por edhe këtu nuk mund të gjendet deklarata për luftën e radhës në Evropë.
Wikipedia ka veçuar gjithashtu dhjetëra deklarata të tij për një sërë temash të bëra gjatë viteve të mbretërimit të tij, por nuk ka asgjë të ngjashme me këtë deklaratë. E vetmja gjë që është regjistruar të ketë thënë ai në vitin 1992 lidhur me Rusinë ishte deklarata e tij për rënien e Bashkimit Sovjetik.
BRSS u vetëshkatërrua në një mënyrë të pabesueshme. Përgjegjësia për atë vetëshkatërrim është padyshim në duart e liderëve të vendit, atyre që e udhëhoqën atë komb. Tani, disa prej tyre ishin të vetëdijshëm se po e shkatërronin atë dhe të tjerët jo.
Deklarata nuk mund të gjendet as në faqen e internetit të citimeve, ku janë veçuar 138 thëniet më të famshme të Kastros.
Kërkimet e kësaj thënieje në anglisht tregojnë se ajo shpërndahet në disa rrjete sociale si Reddit, Quora, pa kontekst dhe burim informacioni. Në spanjisht, deklarata mund të gjendet në Twitter, e publikuar më 5 korrik, si dhe më 8 prill të këtij viti për përdoruesit e Amerikës Latine. Dhe kjo është gjithçka që mund të gjendet në lidhje me këtë deklaratë.
Nëse vërtet do të kishte një deklaratë kaq të madhe nga lideri kuban me famë botërore, padyshim që do të ishte regjistruar nga historianët – kronistë dhe vendi i saj do të ishte ndër të gjitha deklaratat e tjera të njohura të tij. Kështu, pa asnjë gjurmë të shkruar dhe pa asnjë burim informacioni më të detajuar, duket se kjo deklaratë është shpikur tani, në këtë kohë kur Rusia po bën vërtet një luftë në tokën e Evropës, pra në Ukrainë, për të qenë në gjendje të justifikojë atë luftë.
BURIME:
- Profili në Facebook i kryetarit të “Edinstvena Makedonija”, Janko Baçev (21.08.2022) – [Kontrolluar më 25.08.2022].
- Lanic – Data baza e fjalimeve të Fidel Kastros – [Kontrolluar më 25.08.2022].
- Fidelcastro.cu – uebfaqja për Fidel Kastron – [Kontrolluar më 25.08.2022].
- Guardian: Kastro në citime (19.02.2008) – [Kontrolluar më 25.08.2022].
- Reuters: Kubanezi Fidel Kastro nëpër fjalimet e tij (26.11.2016) – [Kontrolluar më 25.08.2022].
- Wikiquote: Fidel Kastro – [Kontrolluar më 25.08.2022].
- quotes.thefamouspeople.com: 138 citatet më të famshme nga Fidel Kastro – [Kontrolluar më 25.08.2022]
Vlerësoi: Simona Atanasova
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari