ANALIZË: Për katër vite RMV duhet të kthejë 2,3 miliardë euro vetëm në bazë të eurobondeve!
Borxhi publik do të vazhdojë të rritet edhe këtë vit dhe vitin e ardhshëm. Ndryshe nga vlerësimet e deritanishme, vlerësimet e rejat tregojnë se borxhi publik dhe ai shtetëror do të jenë në rritjet, dhe ky trend do të vazhdojë edhe në vitin 2024. Vitet e ardhshme, shteti duhet të paguajë qindra milionë euro vetëm në bazë të maturimit të eurobondeve. Krahas jashtë vendit, kreditë do të kërkohen edhe në tregun vendas – përmes obligacioneve Civile, të Gjelbra dhe të Projekteve, shkruan analiza javore ekonomike e Portalb.mk.
U tejkalua kufiri i borxhit publik prej 60%.
“Për ta mbajtur nivelin e borxhit publik brenda një kornize të qëndrueshme, pa e prishur qëndrueshmërinë fiskale, përcaktohet kufiri i totalit të borxhit publik në afat të mesëm dhe në afat të gjatë, i cili nuk duhet të kalojë nivelin prej 60% të PBB-së” – shkruan në Strategjinë e sapo publikuar për Menaxhimin e Borxhit Publik.
Përkundrejt kufirit të vendosur në këtë mënyrë, statistikat tregojnë se edhe këtë vit edhe vitin e ardhshëm borxhi publik do të arrijë në mbi 60% të PBB-së. Ministria e Financave, siç njoftoi “Portalb”, ka përgatitur projeksione të reja të rishikuara për rritjen e ekonomisë, për inflacionin dhe për borxhin publik, të cilat paraqesin hyrje në rebalancin e buxhetit në shtator.
Sipas të dhënave të publikuara, ky vit do të mbyllet me një borxh publik në vlerën 7,7 miliardë euro, me ç’rast 66% e borxhit është ndaj kreditorëve të huaj.
Në vitet e ardhshme, qindra milionë euro do të “trokasin në derë” për shlyerje, bazuar vetëm në eurobondet e prapambetura. Në korrik, me mjete nga eurobondi i ri në vlerë prej 500 milionë eurosh, janë paguar 450 milionë euro për eurobondin e emetuar në vitin 2016. Por, në vitet në vijim do të duhet të shlyejmë edhe borxhin në bazë të eurobondeve të tjera.
“Projeksionet afatmesme të paraqitura në këtë strategji tregojnë se borxhi publik do të kalojë kufirin maksimal prej 60% në periudhën 2023-2025, por si rezultat i masave të konsolidimit fiskal, nga viti 2026 deri në vitin 2028 parashikohet të kthehet në kornizat e përcaktuara nën 60% të PBB-së. Lëvizja e borxhit publik në periudhën afatmesme do të shënojë një rritje të moderuar deri në vitin 2024, si rezultat i pasojave të krizës, e më pas, në periudhën nga viti 2025, nëpërmjet masave të konsolidimit fiskal, pritet një ulje e nivelit të borxhit” – thuhet në Strategjinë e sapo publikuar.
Jo vetëm me kredi nga jashtë, nevojat buxhetore do të vazhdojnë të financohen edhe me huamarrje të brendshme. Për herë të parë në korrik u emetua një Obligacion Qytetar, por është paralajmëruar edhe emetimi i një Obligacioni të Gjelbër. Konkretisht, ka paralajmërime për “burime” të reja për marrjen e kredive nga kreditorët vendas, bankat, kompanitë e sigurimeve, fondet e pensioneve nga vendi, të cilave tashmë i bashkuan edhe qytetarët. Pra, përveç Obligacionit Civil, po përgatiten gjithashtu:
–Obligacionet e gjelbra – që do të përdoren për financimin e projekteve të reja dhe/ose ekzistuese të gjelbra. Ndryshe nga obligacionet ekzistuese, bonot e gjelbra do të përdoren vetëm për projekte investimi ose zhvillim të gjelbër dhe do të jenë të dedikuara për shpenzime kapitale
–Obligacionet e projekteve – që parashikohen për investime kapitale me të cilat investitorët do të investojnë mjetet e tyre financiare në projekte kapitale dhe infrastrukturore.
Në të njëjtën kohë, pritet rritje edhe e huave të garantuara nga shteti për projekte infrastrukturore – këtë vit deri në një shumë maksimale prej 250.000.000 euro.
“Borxhi publik i garantuar në periudhën 2024-2028 pritet të ketë një rritje të lehtë në vitin 2024, e pastaj nga viti 20225 pritet një stabilizim dhe reduktim i borxhit të garantuar në 5,6% të PBB-së në vitin 2028”- theksojnë nga Ministria e Financave.
Në tremujorin e parë të këtij viti, borxhi publik arriti në 8,2 miliardë euro, që përfaqëson 57,5% të PBB-së.
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari