Kundërspin: Ajo që realisht mendojnë qytetarët, kontrollohet me referendum ose të paktën në Kuvend

Kryeministri Hristijan Mickoski ka bërë të ditur para opinionit se me këto kushte ka marrë një vendim, të cilin e konsideron si diktat (përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutë, që vendi të fillojë negociatat me BE-në), që vendi të thotë “jo faleminderit”, nuk do të negociojë.Në të njëjtën kohë, ai si argument thekson se vendimi është marrë edhe për shkak se “me një numër të madh të qytetarëve maqedonas ndan përshtypjen se nuk duhet të pranojmë më kushte në kurriz të koncesioneve kombëtare, koncesioneve identitare pa garanci”. Përshtypja verifikohet në referendum ose të paktën në Kuvend, përndryshe është spin, kur vendimet e politikës së jashtme me rëndësi të madhe justifikohen në bazë të përshtypjeve.

Shkruan: Teofil Blazhevski

Në deklaratën e kryeministrit Hristijan Mickoski lidhur me vendimin e BE-së për ndarjen e Shqipërisë nga Maqedonia në procesin e negociatave, vërehen elementë që përmbajnë spin:

Spin:…Ne jemi i vetmi rast në të cilin marrëveshjet dypalëshe janë kushte, i vetmi rast në të cilin marrëveshjet dypalëshe janë kushte të Kornizës Negociuese. Më vjen keq që qeveria e mëparshme pranoi gjithçka në mënyrë ekzibicioniste, duke valëvitur flamurin evropian, duke grabitur popullin e vet. E shohim se situata është e tillë që ndaj një numri të madh të qytetarëve të Maqedonisë e ndaj përshtypjen se nuk kemi nevojë të pranojmë kushte në kurriz të koncesioneve kombëtare, koncesioneve identitare pa garanci…

[Burimi: Mia – Mickoski/deklarata; data: 26.09.2024]

 

Kundërspin: Kryeministri Mickoski, në argumentet pse ka marrë vendim që të mos negociojë më tutje me BE-në, ndër të tjera përmend qytetarët, pra përshtypjen e tij që qytetarët që mendojnë se nuk duhet të pranojmë kushte të mëtejshme në kurriz të koncesioneve kombëtare, identitetit etj., që në thelb është spin, përveç disa të tjerave që mund të gjenden në deklaratën më të gjatë.

Deri në përfundim të zgjedhjeve, formimit të Qeverisë dhe udhëtimit në Bruksel javën e kaluar, Mickoski ka shumë të drejtë nëse do të dilte me këtë përfundim. Sepse për programin zgjedhor të VMRO-DPMNE-së (Platforma 1198) kanë votuar rreth gjysmë milioni votues, ndërsa në programin zgjedhor për BE-në, ndër të tjera ka pasur edhe këtë premtim:

Qëllimi kryesor strategjik i Qeverisë së ardhshme të udhëhequr nga VMRO-DPMNE është që Maqedonia të jetë anëtare e plotë e Bashkimit Evropian.

Qeveria e ardhshme do të avokojë fuqishëm për gjetjen e një zgjidhjeje të përshtatshme krahas lëvizjes reale të procesit të integrimit evropian. Në drejtim të gjetjes së zgjidhjes së çështjes së ndryshimeve kushtetuese, e cila tashmë është vënë si kusht për fillimin e negociatave me BE-në, VMRO-DPMNE ofron alternativa ligjore dhe legjitime në përputhje me të drejtën dhe parimet ndërkombëtare…

…Zbatimi i vonuar i ndryshimeve kushtetuese është një alternativë e vlefshme, e cila është plotësisht në përputhje me praktikën e mëparshme të të gjitha shteteve, të cilat para vetë aktit të anëtarësimit të tyre në anëtarësimin e plotë zakonisht bëjnë ndryshimet kushtetuese të nevojshme ose të kushtëzuara, ose në atë fazë hyjnë në fuqi. (Platforma 1198, f. 152). 

Deri në këtë pikë, gjithçka është në rregull. Mickoski para zgjedhjeve premtoi se do të punojë për shkrirjen e procesit të negociatave me BE-në duke kërkuar alternativa, ndër të tjera, duke vonuar efektin e amendamenteve kushtetuese. Por meqenëse Platforma nuk thotë se çfarë duhet bërë më pas nëse kërkimi për zgjidhje alternative dështon, dhe meqenëse fjalia e parë thotë se qëllimi kryesor strategjik i qeverisë së ardhshme do të jetë që vendi të bëhet anëtar i plotë i BE-së, momenti i  thirjes në përshtypjen e qytetarëve dhe “shumicën masive”të votuesve që votuan për VMRO-DPMNE-në në zgjedhjet e fundit apo përshtypjet nga sondazhet që doli nga zgjedhjet ” përfundon këtu”.

Rruga për në Bruksel dhe zhgënjimi i njerëzve

Javën e kaluar kryeministri ishte në Bruksel në takim me Komisionin Evropian, ku qëllimi kryesor i takimit ishte prezantimi i Planit Zhvillimor, gjegjësisht planit të Qeverisë së Maqedonisë për plotësimin e kritereve për marrjen e kredive dhe granteve të favorshme nga BE-ja për zhvillimin e Ballkanit Perëndimor.

I pyetur para se të nisej për në Bruksel, nëse do të kërkojë ndryshime në Kornizën negociuese për negociatat për anëtarësim, Mickoski nuk ka komentuar, dhe i pyetur se çfarë do t’u thotë zyrtarëve të BE-së, Mickoski tha se “nëse është fjala për procesin e integrimit evropian”, do të përcjellë zhgënjimin e popullit dhe qytetarëve maqedonas nga procesi i gjatë i anëtarësimit dhe kushtet poshtëruese që pësoi vendi dhe populli gjatë tij (Kanali 5/Youtube, 18.09.2024).

Pas takimeve nuk pati deklarata nëse Mickoski ka folur për kërkesën për vonesë në amendamentet kushtetuese për përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutë, si kusht për negociata. Nuk kishte lajme apo deklarata se çfarë mund të përgjigjen nga atje. Nuk kishte asnjë lajm apo deklaratë se do të merrej një vendim, më pak se dhjetë ditë pas kësaj, që Shqipëria të ndahej nga Maqedonia në procesin e negociatave. Tani kur është pyetur për këtë, Mickoski thotë se e ka ditur, është informuar edhe atje në Bruksel. 

Mungojnë vendimet dhe procedura formale

Jo vetëm e ka ditur dhe e kanë lajmëruar, por edhe ka thënë – të flasim, jo ​​me diktat, ne duam të jemi në BE dhe jemi gati të flasim. Dhe nëse nuk ka asnjë devijim nga ky kuadër negociator dhe nga kjo situatë, ai e konsideron diktat dhe në atë rast: Jo faleminderit. (“Për mua ky është një diktat, nëse ky është kushti që Maqedonia të vazhdojë negociatat, atëherë thashë në Bruksel – jo faleminderit, këto nuk janë vlerat evropiane me të cilat u dashurua brezi im…” ).

Sipas kësaj, Mickoski në fakt i ka njoftuar BE-së se Maqedonia nuk ka ndërmend të vazhdojë përpjekjet për vazhdimin e negociatave (nuk do ta ndryshojmë Kushtetutën), nëse BE-ja nuk del nga kushti që fillimisht të ndryshojë Kushtetutën, pastaj negociatat.

Është vendim kyç në marrëdhëniet politike të jashtme të Maqedonisë, për të cilin natyrisht duhet të ndiqet një procedurë e caktuar. Duhet të propozohet le të themi nga Ministria e Punëve të Jashtme, pastaj të diskutohet në një rreth të ngushtë zyrtarësh të lartë në Qeveri, natyrisht të përfaqësuar nga partnerët e koalicionit, pastaj të bëhet konsultimi me presidentin e vend, e më pas të vihet në rend dite të seancës së Qeverisë dhe të merret vendimi përkatës. Pastaj, përveç që BE-ja do të informohet për vendimin, informacioni për një vendim të tillë duhet të dorëzohet edhe në Kuvend, kështu që të paktën Parlamenti të kontrollojë vullnetin e shumicës dërrmuese në atë mënyrë që ai do ta pranojë, do ta refuzojë ose nuk do ta marrë ndonjë vendim tjeter, etj.

Kjo sepse pranimi i Kornizës aktuale të Negociatave u bazua në vendimin e nivelit të lartë të shtetit dhe qeverisë së atëhershme dhe më pas informacioni për të u dha nga Kuvendi, i cili u diskutua në korrik 2022 dhe u miratua me shumicë votash, ndërsa qeveria e atëhershme u dha edhe drejtime të caktuara përmes konkluzioneve të miratuara.

Në këtë rast nuk kemi asgjë nga ajo procedurë ose të paktën publiku nuk është i informuar se është marrë një vendim nga ndonjë organ për t’i thënë BE-së: me këto kushte, JO faleminderit.

Meqë ra fjala, për të marrë një vendim kaq madhor politik për politikën e jashtme të shtetit, që sigurisht është vendim legjitim i Qeverisë, është mirë të kontrollohet edhe një herë te qytetarët, së paku në Kuvend. (Deputetët përfaqësojnë qytetarët dhe një mjet edhe më demokratik është referendumi).

Meqenëse në këtë rast nuk është kështu dhe nëse një nga argumentet kryesore është “përshtypja e numrit të madh të qytetarëve të Maqedonisë”, një argument i tillë në deklaratë është spin.

***

Kuptohet se procesi i integrimeve evropiane të shtetit maqedonas është i mbushur me zhgënjime, poshtërime, standarde të dyfishta etj., por drejtimi strategjik kyç (anëtarësimi në BE) në vitin 2022 u përkthye në vendim për pranimin e Kornizës Negociuese, i cili parashikon si kusht ndryshimin e Kushtetutës. Edhe sikur të ishte “më e gabuara në botë”, pa u konsultuar me opozitën dhe popullin, qeveria ka të drejtë të marrë vendim që të mos e respektojë ose të kërkojë ndryshimin e një vendimi të tillë, por duhet të ketë një procedurë të caktuar e respektuar, e cila do të korrespondojë edhe me drejtimin strategjik (anëtarësimi në BE) ose do të rishqyrtohet (?). Pa këtë, disa nga argumentet janë spinime. E njëjta gjë vlen edhe për “përshtypjen e njerëzve”, e njëjta vlen edhe për bilateralizimin e kornizës (pasi neni 5 rrjedh nga Procesi i Stabilizim-Asociimit të Ballkanit Perëndimor) dhe meqenëse, le të themi, edhe Serbia ka kushte të tilla, atëherë kërkesa për garanci, si dhe mungesën e një përgjigjeje se pse ne respektojmë një Marrëveshje, atë me Greqinë dhe nuk e duam këtë të dytën me Bullgarinë (a do të vlerësojmë për sa i përket degradimit të kushteve në të dyja?) ,etj.

 

Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari