Zakharova i mëson Evropës për demokracinë dhe sigurinë me narrativa dezinformuese
Reagimi i Borrell për arrestimin e gazetarit amerikan në Shën Petersburg, si dhe zgjerimin e NATO-s me Finlandën dhe përpjekjet për të bërë të njëjtën gjë për Suedinë, Moska përmes zëdhënëses së saj Maria Zakharova, e përdori atë për të dërguar dy narrativa dezinformuese në Evropë, duke i mësuar asaj për demokracinë dhe duke e kërcënuar se për shkak të veprimeve të Shteteve të Bashkuara, ajo do të jetë sërish një “viktimë kolaterale”.
Në vetëm pak ditë, zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova, i dërgoi Evropës dy mesazhe “edukative” që synojnë të “zgjojnë” vendet e kontinentit – si ato që i përkasin BE-së dhe NATO-s. por edhe të tjerë që ende nuk janë anëtarë të njërës apo tjetrës sindikatë.
Të dy mesazhet janë transmetuar në hapësirën mediatike maqedonase dhe meqenëse i përkasin dezinformatave klasike ruse, këtu do të theksohen dhe përpunohen shkurtimisht.
Rasti i parë ishte në ditën e fundit të marsit dhe pyetja me interes ishte e llojit kush është demokrat më i madh? Përkatësisht, reagimit të njeriut të dytë të BE-së, Josep Borrell, i cili në emër të BE-së dënoi aktin e arrestimit të gazetarit të “Wall Street Journal”, Evan Gershkovich në Shën Petersburg, Zakharova përmes Telegramit, siç raportojnë mediat nga vendi, i ka dërguar një mesazh Borelit, e kështu edhe mbarë BE-së, me fjalët:
Qëndroni fjalëve tuaja, Josep, ngrihuni për Julian Assange dhe Marat Kassem. Thjesht për balancim.
Ky është rasti i parë për bashkëthemeluesin e WikiLeaks, Julian Assange, i cili ka qenë në burg në Britaninë e Madhe vitet e fundit dhe po bën një betejë ligjore për të shmangur ekstradimin në Shtetet e Bashkuara, të cilët e kërkojnë për tradhti të lartë për shkak të publikimit të qindra mijëra dokumenteve konfidenciale nga institucionet amerikane për aktivitetet e tyre politike dhe ushtarake në mbarë botën. Në rastin e dytë, bëhet fjalë për Marat Kasem, redaktor i edicionit lituanez të agjencisë online “Sputnik”, një mjet propagandistik i Kremlinit për luftë informacioni në vendet e treta, i cili u arrestua në janar të këtij viti dhe ndodhet në paraburgim në Lituani.
Edhe pse Zakharova thotë “thjesht për ekuilibër” në fund të mesazhit, ajo në fakt po përdor mjetin e njohur “votabautizëm“,qëllimi përfundimtar i të cilit është t’i përgjigjet sulmit me një kundërpyetje të tipit “çfarë po bën?”.
Ky është një rrëfim i njohur dezinformues nga Moska që mund të gjurmohet gjatë viteve të fundit, por është përdorur veçanërisht në mënyrë aktive që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës më 24 shkurt të vitit të kaluar dhe ajo që u vu re edhe në analizat e narrativave dezinformuese të Moskës që në tetorin e kaluar.
Përkatësisht, në justifikimin e veprimeve të saj, të cilat janë jodemokratike dhe ilegale, Moska përdor shembuj të disa dekadave më parë, kështu që pushtimin dhe aneksimin (në pjesë) të Ukrainës e arsyeton me bombardimin e RS Jugosllavisë në vitin 1999, me gjendjen në Kosovë të pas asaj lufte, me veprimet e SHBA-së në Irak, Libi, Siri etj. Në fakt, siç thekson “Vërtetmatës” në analizën e përmendur, Moska e përdor këtë mjet duke e krahasuar me Kosovën që nga viti 2014 që nga aneksimi i Krimesë. Përdorimi i një narrative të tillë është trajtuar në një tjetër analizë të “Vërtetmatës” të publikuar në nëntor 2022, si dhe në një vlerësim të vërtetës së të njëjtit narrativë që është dërguar përmes një mesazhi përkatës nga Ambasada Ruse në Shkup.
E njëjta gjë është edhe në këtë rast – arrestimi i shtetasit amerikan dhe gazetarit të “Wall Street Journal” në Shën Petersburg, në vend të shpjegimeve të hollësishme, Moska e justifikon me Assange apo Kassem, de fakto me mesazhin “dhe ju e bëni atë“, pra nuk keni të drejtë që po flisni për gazetarin e arrestuar amerikan apo për liritë e kërcënuara të mediave dhe gazetarëve.
Zgjerimi i NATO-s e bëri Evropën të pasigurt
Rasti i dytë i përdorimit të një narrative klasike dezinformuese është shkaktuar nga anëtarësimi i Finlandës në NATO si vendi i 31-të anëtar i aleancës ushtarake.
Zakharova, përmes agjencisë shtetërore TASS, përdori hyrjen e Finlandës në NATO dhe përpjekjet e Suedisë për të bërë të njëjtën gjë për të dërguar një mesazh se këto vende evropiane tani janë bërë të pasigurta dhe se fajin e kanë Shtetet e Bashkuara. Duke vënë në dukje se Amerika prej kohësh ‘promovon gjithçka që shkatërron sigurinë evropiane’, ajo arrin në përfundimin se e njëjta gjë vlen edhe për Finlandën dhe Suedinë:
Kështu ndodhi me Evropën Veriore. Neutraliteti i këtyre vendeve u garantoi atyre një “atmosferë sigurie” për shumë vite. Me lëvizjen e tyre (Finlandës) për anëtarësim në NATO, kjo epokë ka përfunduar, tha Zakharova dhe u raportua në një pjesë të mediave maqedonase.
Një deklaratë e tillë, e cila është një zgjatje e vlerësimit fillestar rus se “do të ketë një përgjigje të përshtatshme” pas hyrjes së Finlandës, është në fakt pjesë e narrativës se NATO-ja është fajtore për luftën në Ukrainë, se interesat e Shteteve të Bashkuara janë në plan të dytë dhe se viktima më e madhe në fakt do të jenë vendet e Evropës, të cilat janë dëme kolaterale për zbatimin e interesave amerikane. Dhe këtë narrativë “Vërtetmatësi” e ka përpunuar vitin e kaluar në tetor.
Në fakt, dobësia dhe vulnerabiliteti i Moskës ndaj kësaj narrative qëndron në vetë faktin se forcimi i armatimeve të NATO-s në Evropë, si dhe vetë zgjerimi (me Finlandën dhe me kërkesën e Suedisë), vjen si pasojë e drejtpërdrejtë e pushtimit rus të Ukrainë.
Ky artikull është përgatitur në kuadër të projektit Promovimi i qasjes në lajme të besueshme për të luftuar dezinformatat, i zbatuar nga Fondacioni Metamorfozis. Artikulli, i botuar fillimisht në Vërtetmatës, është mundësuar nga mbështetja e fondacionit jofitimprurës amerikan NED (National Endowment for Democracy). Përmbajtja e këtij artikulli është përgjegjësi e autorit dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Metamorphosis, NED ose bashkëpunëtorëve të tyre
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari