Sulmi ndaj punëve të brendshme të një sindikate është gjithashtu shkelje e Kushtetutës

Nëse ndonjë qeveri tenton të ndërhyjë në punët e brendshme të sindikatave, shoqatave të punës, sindikatave etj., kjo është ndërhyrje në të drejtën kushtetuese për t’u bashkuar në sindikata për të ushtruar të drejtën themelore të njeriut për të mbrojtur të drejtat dhe liritë ekonomike.

Një mospërputhje vërehet në deklaratën e Brane Petrushevskit në një konferencë për media për qëndrimin e VMRO-DPMNE-së për kryetarin e Unionit të Sindikatave të Maqedonisë, Sllobodan Trendafilov:

SDS emëroi Slobodan Trendafilov si kryetar të USM-së. Ai heshti sa ishte SDS në pushtet dhe tani po sillet si sindikalist. Kryetar i USM-së u zgjodh Sllobodan Trendafilov në mënyrë jashtëzakonisht të dhunshme, duke anashkaluar rregulloret. Trendafilov nuk mund të ishte kryetar i USM-së, sepse më parë nuk ishte kryetar i një dege sindikate , por sekretar…

[Burimi: VMRO-DPMNE – B. Petrushevski/shtyp – datë: 04.03.2025]

Arsyetim:

Pretendimi i deputetit të VMRO-DPMNE-së, Brane Petrushevski, në emër të partisë së tij, se kryetari i sindikatës më të madhe në vend, Sllobodan Trendafilov, është zgjedhur kryetar ilegalisht, është i paqëndrueshëm, sepse partia nuk ka vend për të ndërhyrë në punën e sindikatave nga ky aspekt – nëse dikush është i ligjshëm dhe legjitim nga aspekti i punës së tij apo jo.

Krahas kësaj, sulmi vjen në kohën kur USM përmes Trendafilovit ka kërkuar rritje të pagës minimale dhe ka rezervuar të drejtën e grevës, një nga mjetet më të forta të çdo sindikate, ndërsa partia në pushtet përmes ministrave dhe kryeministrit shpreh mendimin e kundërt, pra janë ambivalente dhe po e vendosin këtë kërkesë në kuadrin e të punësuarve dhe dialogut.

Para së gjithash, puna e sindikatave, përfshirë edhe USM-në, nuk është vetëm çështje rastësie, ajo është e inkorporuar në kushtetutë, sepse është pjesë e të drejtave themelore të njeriut, të ashtuquajturat të drejtat themelore. Në Kushtetutën e Republikës së Maqedonisë ka dy nene që lidhen me këtë të drejtë themelore të njeriut, i pari për bashkimin e lirë në sindikata dhe i dyti për të drejtën e grevës:

Neni 37

Për realizimin e të drejtave të tyre ekonomike dhe sociale, qytetarët kanë të drejtë të themelojnë sindikata. Sindikatat mund të themelojnë unionet e tyre dhe të jenë anëtarë të organizatave sindikale ndërkombëtare. Ligji mund të kufizojë kushtet për ushtrimin e të drejtës së organizimit në forcat e armatosura, polici dhe organet administrative.

dhe

Neni 38

E drejta e grevës është e garantuar. Ligji mund të kufizojë kushtet për ushtrimin e të drejtës së grevës në forcat e armatosura, policinë dhe organet administrative.

Pikërisht për këto arsye ka një mospërputhje thelbësore në qëndrimin e komunikimit të partisë në pushtet, të shprehur përmes Petrushevskit, dhe pikërisht për këtë mund të thuhet se partia në këtë mënyrë po ndërhyn në të drejtat elementare ekonomike dhe sociale të qytetarëve, gjegjësisht duke shkelur Kushtetutën.

Së dyti, ashtu siç zgjidhen liderët e partive në organet më të larta, në këtë rast në asamble apo kongrese, edhe Trendafilov u zgjodh në Kongres. Zgjedhja e tij erdhi në qershor 2003. pas vdekjes së liderit të mëparshëm Darko Dimovski.

Në njoftimin pas zgjedhjeve thuhet se “delegatët njëzëri vendosën që Sllobodan Trendafilov të zgjidhet kryetar i Unionit të Sindikatave të Maqedonisë”.

Kongresi konfirmoi besimin e dhënë nga më shumë se 2/3 e sindikatave anëtare të KSHM-së, anëtarëve të organeve dhe organeve të sindikatave anëtare të KSHM-së, si dhe Kryesisë dhe Këshillit të KKSH-së, në bazë të një procedure të zbatuar më parë, dhe unanimisht zgjodhi Slobodan Trendafilovin për kryetar të USM-së.

Prandaj, nga ku Petrushevski mendon se duhet të vlerësojë nëse Trendafilov është zgjedhur ligjërisht apo jo. Historia se ishte e paligjshme sepse ai nuk ishte kryetar i një sindikate dege fillimisht e filloi ish-kryetari Zhivko Mitrevski, në verën kur u zgjodh Trendafilov, dhe vazhdoi verën e kaluar dhe këtë vit kur ai pretendoi se kishte marrë aktvendim në favor të tij se ishte shkarkuar në mënyrë të paligjshme. Por edhe në pretendimin e tij nënkuptohet se Trendafilov ka dorëzuar një dokument ku thuhet se ai ishte kreu i njërës prej sindikatave, sindikatave të punëtorëve… Sido që të jetë, nëse i gjithë Kongresi do të qëndronte pas Trendafilovit, i vetmi që mund ta kontestojë këtë është dikush nga vetë sindikata, dhe ai përmes gjyqësorit, jo nga qeveria.

Sepse çdo ndërhyrje e qeverisë në punët e brendshme të sindikatës, përveç rregullimit të ligjeve kyçe mbi të cilat funksionojnë sindikatat, konsiderohet joparimore, ndërhyrja në punën e tyre për të përftuar një sindikatë të porositur ose për të formuar të ashtuquajturat sindikatat “teverdha”, ose me fjalë të tjera – jokonsistentee me atë që premtoi partia në pushtet.

Burimet:
(04.03.2025)  VMRO-DPMNE – Petrushevski/shtyp – [Kontrolluar më 05.03.2025]
(1991) Kushtetuta e Republikës së Maqedonisë – nenet 37 dhe 38 – [Kontrolluar më 05.03.2025]
(Qershor 2023) – USM – njoftim për zgjedhjen e Trendafilov – [Kontrolluar më 05.03.2025]
(Korrik 2023) – Makfax – Zh. Mitrevski/shtyp – [Kontrolluar më 05.03.2025]

Vlerësimi: Teofil Blazhevski

Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari