Si liderët pro-rus në Evropën Lindore po shtyjnë agjendën e Kremlinit

Në disa vende evropiane, proceset zgjedhore për presidentin e shtetit u komprometuan nga akuza të rënda për ndërhyrje ruse. Qëllimi i Kremlinit është të “ndërtojë” perandorinë ruse pjesë-pjesë, duke minuar shoqëritë demokratike perëndimore dhe aleatët e tyre dhe duke hedhur poshtë ndikimin amerikan.

Shkruan: Miroslava Simonovska

“Vladimir Putin është një patriot dhe një lider, por unë nuk jam fans i tij.”

Kjo fjali e Calin Georgescu e shqiptuar në një intervistë nuk ishte e vetmja që e karakterizoi atë si një figurë pro Kremlinit. Georgescu, edhe para se të profilizonte çuditërisht veten si favorit në zgjedhjet presidenciale rumune, konsiderohej i afërt me Rusinë. Por që ky profilim nuk ishte i bazuar, u bë e qartë kur dokumentet u deklasifikuan në Rumani. Shërbimi inteligjent rumun beson se Georgescu u promovua në mënyrë agresive në Tik-Tok me mbështetjen ruse përmes disa metodave të koordinuara, përmes profileve që befas u bënë jashtëzakonisht aktive, përmes algoritmeve për të rritur praninë e tij në Tik-Tok, por edhe përmes promovimit me pagesë.

Për shkak të kësaj, Gjykata Kushtetuese e Rumanisë anuloi votimin e komprometuar nga ndërhyrja ruse përmes Tik-Tok dhe financimit jotransparent. Një nga premtimet kryesore “presidenciale” të Georgescu ishte se ai do t’i jepte fund ndihmës për Ukrainën nëse zgjidhej.

Përveç kësaj, Georgescu pohoi me hidhërim në intervista se “Fëmijët ukrainas në vend merrnin një ndihmë më të lartë shtetërore se fëmijët rumunë” për të ngjallur ndjenja anti-ukrainase. Natyrisht, informacioni  nuk është i saktë. 

Nëse Moska mund ta bëjë këtë në Rumani, e cila është thellësisht anti-ruse, do të thotë se mund ta bëjë atë kudo, paralajmëron Mircea Joana, ish-sekretari i përgjithshëm i NATO-s, në një deklaratë për BBC-në.

Agjenda e Kremlinit reflektohet edhe në aktivitetet e dyshimta në rrjetet sociale, të cilat Observatori Evropian i Mediave Digjitale EDMO i gjeti në analizën e tyre të 20 dhjetorit të këtij viti. Duke analizuar mbi 9,000 postime në Telegram nga 35 grupe të lidhura me fushatën presidenciale, EDMO zbulon se atje u shpërndanë narrativa të diskutueshme.

Këto grupe shërbyen si dhoma jehone për teoritë konspirative dhe ndjenjat antiperëndimore që rezononin me vlerat e audiencës së tyre. Një nga narrativa më të përmendura në internet e portretizoi ndikimin perëndimor si një kërcënim ekzistencial për identitetin rumun. Ky narrativë shënjeron vlerat progresive dhe NATO-n dhe BE-në si mekanizma të erozionit kulturor dhe nënshtrimit kombëtar. Mesazhet e pozicionuan vazhdimisht Rumaninë si viktimë të shfrytëzimit nga Perëndimi, me theks të veçantë se si kjo gjoja ndikoi në vlerat tradicionale dhe sovranitetin kombëtar. Analiza identifikoi gjithashtu një rritje të konsiderueshme të përmbajtjes që vë në pikëpyetje legjitimitetin zgjedhor, veçanërisht pas ndërhyrjes së Gjykatës Kushtetuese. Ky narrativë fitoi dukshmëri të konsiderueshme nëpër platforma, duke u ndërthurur me teoritë ekzistuese të konspiracionit, zbuloi EDMO. 

Temat e fushatës Tik Tok dhe YouTube të Georgescu-t, nga ana tjetër, u fokusuan në rëndësinë e vlerave familjare, traditës, kishës ortodokse etj. Pas akuzave se aktorë të huaj ndërhynë në zgjedhjet presidenciale rumune, duke përdorur Tik Tok-un, Komisioni Evropian tani po heton në detaje nëse rrjeti social ka shkelur Aktin e Shërbimeve Digjitale.

EDMO zbuloi një rrjet portalesh me të njëjtin emër – “Pravda”, i cili boton në mënyrë të koordinuar artikuj për Calin Georgescu në gjuhë të ndryshme evropiane. Të gjitha faqet e internetit të Pravda që promovojnë mesazhet e Georgescu janë regjistruar nga një individ me një numër telefoni nga Rusia (+7 4955801111). Kanali “Telegram” “PUL N3” është aktiv edhe në Rumani, ku Georgescu paraqitet si viktimë e sistemit korruptiv dhe simbol i sovranitetit kombëtar dhe vendimi i Gjykatës Kushtetuese vlerësohet si “akt barbar”.

Georgescu paraqitet gjithashtu si “i vetmi politikan autentik i përkushtuar ndaj popullit rumun dhe vlerave tradicionale, kundërshtar i një sistemi politik që i nënshtrohet ndikimeve të jashtme dhe interesave të fshehura”. Këmbëngulja e Georgescu se ai nuk shpenzoi para në fushatën e mediave sociale është nën hetim. Rreth 25 mijë llogari të Tik Tok u aktivizuan për të rritur popullaritetin e Georgescu-t me influencuesit që e promovonin drejtpërdrejt atë me postime. Personi i përmendur si një nga “dashamirësit” më të mëdhenj në lidhje me këtë kandidat presidencial në Rumani është Bogdan Peskir i cili ka paguar 381 mijë dollarë për përdoruesit e Tik Tok që janë përfshirë në promovimin e Calin Georgescu. Njeriu misterioz 36-vjeçar Peskir njihet si “Mbreti rumun i TikTok” dhe është i përfshirë në operacionet e kriptomonedhave.

Trazira politike në Gjeorgji, akuza për ndërhyrje ruse në zgjedhje

Presidentja Salome Zurabishvili, e cila rreshtohet me opozitën pro-perëndimore, akuzoi Rusinë për “kryerjen e një operacioni special për të falsifikuar rezultatet e zgjedhjeve në favor të “Ëndrrës Gjeorgjiane”, një parti pro-ruse, themeluesi dhe udhëheqësi i së cilës është miliarderi Bidzina Ivanishvili. Me pasurinë e fituar në Moskë, ai favorizon pajtimin me Rusinë dhe bashkëpunimin me Kinën. Ivanishvili është gjithashtu një kritik i madh i Perëndimit.

Propaganda e përdorur para zgjedhjeve ishte një kopjim i drejtpërdrejtë, copy-paste e klipeve dhe videove ruse të përdorura gjatë zgjedhjes së Vladimir Putinit, tha Zurabishvili, transmeton Zëri i Amerikës. 

Në prag të zgjedhjeve në Gjeorgji, Fondacioni për Zhvillimin e Medias u thellua në narrativat antiperëndimore që ndahen në vend si në mediat tradicionale ashtu edhe në mediat sociale. Rezultatet tregojnë se shumica e mesazheve kishin në shënjestër Perëndimin kolektiv dhe Shtetet e Bashkuara.

Ndjenjat pro-ruse, si dhe komentet që justifikojnë drejtpërdrejt veprimet ruse, janë të pranishme në 13.1 për qind të diskursit. Kritikat ndaj Evropës dhe Bashkimit Evropian përbëjnë 11,5 për qind, kritikat ndaj organizatave joqeveritare 9,7 për qind, komentet kundër liberalizmit 3,6 për qind, kundër Ukrainës 3,5 për qind dhe 2,5 për qind e komenteve të analizuara janë drejtuar kundër NATO-s. Vlen të theksohet se Rusia është subjekti i vetëm i portretizuar pozitivisht ose me justifikim indirekt për veprimet e tyre, ndërsa të gjitha subjektet e tjera janë portretizuar në një kontekst negativ, tregoi kjo analizë e mjedisit parazgjedhor në rrjetet sociale. 

Në të vërtetë, fushatat ruse që pamë këtë vjeshtë mund të jenë një stërvitje për ndërhyrjen e ardhshme ruse në procesin zgjedhor të vitit 2025. Ndërkohë, sektori i energjisë mbetet një sferë e mbështetjes së mundshme ruse. Në planin afatgjatë, problemet në politikën dhe ekonominë e Moldavisë dhe lufta në Ukrainë mund të ngadalësojnë kursin perëndimor të vendit. Siç e shohim në Gjeorgji, vendet në periferi ruse mund të tërhiqen nga rruga evropiane dhe të përparojnë. Në çdo rast, Rusia do të vazhdojë presionin dhe do të përpiqet të gërryejë rezistencën moldave. Gjërat mund të shkojnë në një drejtim të mirë për Moldavinë për momentin, por mbështetja nga partnerët e saj demokratikë duhet të forcohet, analizon Donald Jensen nga Instituti Amerikan i Paqes. 

 

 

Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari