Propaganda e Sergei Lavrov në një intervistë me Tucker Carlson
Carlson është i njohur për përhapjen e propagandës së Kremlinit dhe është gazetari i parë amerikan dhe përgjithësisht perëndimor, të cilin Putin nuk e refuzoi për një intervistë pas pushtimit të gjithanshëm të Ukrainës, i cili acaroi në mënyrë drastike marrëdhëniet midis Rusisë dhe Perëndimit. Carlson intervistoi edhe kreun e Ministrisë së Jashtme ruse, Lavrov, i cili, ndryshe nga Putini, nuk i hodhi poshtë mediat perëndimore, por e përbashkëta me të është se ai e përdori intervistën e Carlsonit për propagandë, e cila arriti te ne si një ndikim i dëmshëm i huaj ( shembuj: këtu, këtu, këtu dhe këtu)
Shkruan: Vangel Bashevski
Rusia (gjoja) nuk e filloi luftën në Ukrainë
Rusia nuk e filloi luftën në Ukrainë – pohon Sergej Lavrov, por kjo është e pasaktë. Në shkurt-mars 2014. Rusia pushtoi Krimenë dhe nxiti separatizmin në Donbas, dhe më 7 prill u shpall e ashtuquajtura Republika Popullore e Donetskut (DPR). Në të gjitha këto ka marrë pjesë agjenti sekret nga Moska, Igor Girkin-Strelkov, i cili e pranon se është “shkasa” e luftës së Donbasit. Filloi më 12 prill 2014, kur ai dhe luftëtarët e tij sulmuan qytetin e Slavyansk. Ukraina nuk ofroi pothuajse asnjë rezistencë, e cila ndryshoi vetëm më 14 prill 2014 me të ashtuquajturën operacion anti-terrorist (ATO), lloji që do të ndërmerrte çdo vend.
Strelkov madje u bë Ministër i Mbrojtjes i të ashtuquajturve DPR dhe mysafir të tjerë të paftuar nga Rusia, si Alexander Borodai, i cili madje u bë kryeministër i të ashtuquajturit DPR. Ka të dhëna se forcat e rregullta ruse kanë marrë pjesë herë pas here dhe fshehurazi në Luftën e Donbasit, e cila më 24 shkurt 2022 nisi hapur një pushtim të plotë të Ukrainës.
Një krahasim i papërshtatshëm: Separatizmi në Ukrainë dhe dekolonizimi në Afrikë
Lavrov thotë se e drejta ndërkombëtare kërkon respektimin e integritetit territorial, por në raste të justifikuara lejon vetëvendosjen, ndaj Lavrov po e kërkon këtë për banorët pro-rusë të Ukrainës, duke e krahasuar me dekolonizimin e Afrikës.
Por rusët në Ukrainë nuk ishin skllevër afrikanë, por kolonizatorë. Perandoria Ruse ishte një nga më të mëdhatë në botë dhe nën të ishin: Ukraina, Bjellorusia, Balltiku, Transkaukazia, Azia Qendrore, Finlanda, një pjesë e Moldavisë dhe Polonisë, madje edhe Alaska.
Gjatë rënies së Perandorisë, disa pjesë të saj u bënë të pavarura (Ukraina, Bjellorusia, Gjeorgjia, Armenia, Azerbajxhani, etj.), por ato u sulmuan nga Rusia Sovjetike, e cila instaloi regjimet sovjetike në to dhe i futi me forcë në BRSS duke i rikolonizuar ato thjesht në një formë tjetër.
Rusia ende përbëhet nga territore të pushtuara: Tatarstani, Bashkortostani, Chuvashia, Udmurtia, Buryatia, Yakutia, Chukotka, etj., por ajo shtyp brutalisht çdo vetëvendosje dhe dekolonizim, gjë që u pa veçanërisht në Çeçeni në vitet 1990.
Territori që Putini aneksoi në Ukrainë quhej Novorossia nën Perandorinë, jo sepse ishte fillimisht rus, por sepse ishte pushtuar rishtazi. Regjistrimi i vitit 1897 dëshmon se shumica atje ishin ukrainas dhe kështu ishte edhe në regjistrimin e fundit në Ukrainë në 2001. Sipas tij, rusët janë shumicë vetëm në Krime dhe jo një shumicë e madhe (58.3 për qind) dhe kështu u bënë me kolonizimin rus dhe persekutimin e tatarëve të Krimesë.
Ndarja e Krimesë nga Ukraina dhe inkorporimi i saj në Rusi nuk është dekolonizim, por rikolonizim. Rusia e pushtoi atë në 1783 nga Tatarët e Krimesë dhe para tyre, Bizanti, Grekët e Lashtë, Skithët, Sarmatët, Kazarët, Gotët dhe një bandë kulturash të tjera sunduan atje dhe në një periudhë të caktuar, sllavët, por nuk është një tokë primitive ruse.
Precedenti i Kosovës ose nëse mund ta bëjë Kosova, mund ta bëjë edhe Krimea
Lavrov e përdor mbështetjen e SHBA-së për shkëputjen e Kosovës nga Serbia si një precedent për ndarjen ruse të Krimesë nga Ukraina, por kjo nuk qëndron për një sërë arsyesh.
Në fillim të viteve 1990, Rusia ndihmoi ushtarakisht shkëputjen e Transnistrisë nga Moldavia dhe Abkhazinë dhe Osetinë e Jugut nga Gjeorgjia, e cila ishte para se ta bënte SHBA-ja në Kosovë në vitin 1999, kështu që rezulton se Rusia është ajo që ka krijuar precedent, jo SHBA-të.
Dhe nëse SHBA ka gabuar, pse po e bën edhe Rusia? Pasi Kosova u bë e pavarur më 17 shkurt 2008, në gusht të po atij viti, Rusia përsëri luftoi për Abkhazinë dhe Osetinë e Jugut, të cilën madje e njohu atëherë, dhe më vonë bëri të njëjtën gjë në Ukrainë. Rusia dënon SHBA-në për Kosovën, ndërkohë që ajo vetë ka krijuar një mori shtetesh separatiste shumë më parë. Madje disa prej tyre i aneksoi, gjë që SHBA-ja nuk e bëri me Kosovën.
SHBA-të donin që problemi i Kosovës të zgjidhej me një shtet multietnik kompromisi, i cili nuk doli ideal, por të paktën u përpoqën të gjenin një zgjidhje, e cila zgjati nga viti 1999 deri në vitin 2008, ndërsa Rusia në Krime e bëri këtë me ngut dhe në mënyrë jo bindëse. Krimea u shpall fillimisht shtet i pavarur dhe Rusia e njohu, por e aneksoi që të nesërmen.
Lavrov shton se integriteti territorial nuk vlen më kur qeveria nuk respekton të drejtat e qytetarëve, të cilët më pas kanë të drejtën e vetëvendosjes, kështu që nëse ishte kështu për Kosovën, kështu do të duhej të ishte edhe për Krimenë. Por Ukraina nuk i trajtoi rusët e Krimesë ashtu siç i trajtoi Sllobodan Millosheviqi shqiptarët e Kosovës (një shembull bruttal është ai me kamionin frigorifer të mbushur me shqiptarë të vrarë, të fundosur në lumin Danub).
Forcat e Serbisë së Madhe po vrisnin edhe në Kroaci dhe Bosnje, kështu që kur ishte fjala për Kosovën, askush nuk i besonte më Serbisë, edhe pse ajo kishte disa argumente (pjesë të Rezolutës 1244 të OKB-së, historia dhe kultura e pasur serbe e Kosovës, etj.) .
Reputacioni i Ukrainës ishte shumë më i pastër dhe nuk ka ngjashmëri mes Krimesë dhe Kosovës edhe sepse shqiptarët e Kosovës kishin aktivistë si Hasan Prishtina apo Ibrahim Rugova, të cilët bënë një luftë të gjatë, bënë sakrifica dhe kaluan kohë në burg, gjë që nuk ishte aq dramatike për rusët në Krime.
Aktivisti i tyre më i famshëm politik, Sergei Aksyonov, nuk ishte as vendas i Krimesë dhe nuk mori shumë vota para pushtimit rus. Ai u “zgjodh” kryeministër i Krimesë nën presionin e pushtuesit rus dhe në kushte të tilla u mbajt “referendumi” për shkëputjen nga Ukraina, ndaj Lavrov i referohet kot atij në intervistë.
Territoret e aneksuara nuk janë Rusi, as de jure as de fakto.
Lavrov pretendon se territoret ukrainase që Rusia aneksoi tashmë janë të sajat dhe se ky është një realitet me të cilin duhet të përballemi, por kjo nuk është e vërtetë as de jure as de facto.
Më 18 mars 2014. Putini aneksoi Krimenë dhe më 30 shtator 2022 dhe Oblastet Donetsk, Luhansk, Kherson dhe Zaporizhia, por kjo u dënua me rezolutat 68/262 dhe ES-11/1 dhe është e pavlefshme si në ligjin ndërkombëtar ashtu edhe në atë rus. Ai ndalon zhvillimin e një lufte agresive dhe pranimi i subjekteve të reja në Federatën Ruse kërkon pëlqimin e shtetit, territoret e të cilit janë – Ukraina. Ne nuk marrim parasysh pëlqimin e krijimeve kukulla si DPR dhe në rajonet Kherson dhe Zaporizhia, rusët as nuk krijuan “shtete” të tilla që do të jepnin “pëlqim”.
Ky aneksim nuk është vetëm i paligjshëm dhe i ekzekutuar në mënyrë të ngathët, por është kryesisht vetëm në letër. Rusia nuk ka kontroll të plotë mbi rajonin Kherson, kryeqytetin e të cilit e humbi më 11 nëntor 2022; as mbi Zaporozhye Oblast, kryeqytetin e së cilës ai nuk e pushtoi kurrë dhe jo edhe mbi rajonin e Donetskut, megjithëse e aneksoi zyrtarisht atë në tërësi.
Raketa e fuqishme Oreshnik është një “sinjal i frikshëm” për Perëndimin
Më 21 nëntor 2024. Rusia kishte në shënjestër Ukrainën me raketën Oreshnik dhe sipas Lavrov, ky ishte një sinjal për Shtetet e Bashkuara se ata kishin gabuar që e bënë këtë më 17 nëntor 2024. Ata i lejuan ukrainasit të synonin Rusinë me armë amerikane dhe se Oreshniku mund të fluturonte për në Shtetet e Bashkuara nesër. Por deklarata është e palogjikshme.
Lavrov gjithashtu i konsideron territoret e aneksuara si të Rusisë, por ukrainasit i granatojnë me armë amerikane prej dy vitesh dhe Rusia nuk ka reaguar për këtë. Ajo ka reaguar vetëm pasi territori i saj i njohur ndërkombëtarisht është vënë në shënjestër me ato armë, që do të thotë se nuk e ndjen territorin e aneksuar si rus edhe pse kushtetuta e konsideron të tillë. Dhe, për ironi, Carlson i zbuloi Lavrovit se shumë amerikanë as që kishin dëgjuar se Rusia kishte vendosur një raketë kaq të fuqishme.
Identiteti rus nuk është i ndaluar në Ukrainë
Lavrov pretendon se Ukraina po e ndalon gjuhën ruse, por gjërat janë krejt të kundërta. Perandoria Ruse e persekutoi gjuhën ukrainase me ndalime të tilla si Qarkorja e Valuev (1863) dhe Dekreti Emsky (1876), dhe BRSS e njohu por e shtypi me rusishten, kështu që shumë ukrainas nuk dinë ukrainisht, por vetëm rusisht. Ajo u përfaqësua gjerësisht edhe pas pavarësisë së Ukrainës përmes mediave dhe shkollave në gjuhën ruse, në të cilat të gjitha lëndët mësoheshin në rusisht dhe nën presidentin pro-rus Viktor Janukoviç, u miratua një ligj që e bënte gjuhën ruse gjuhë zyrtare në disa rajone.
Shumë ukrainas ishin të indinjuar nga e gjithë kjo, kështu që pas 22 shkurtit 2014, Yanukovych u hoq nga pushteti (me disa procedura, jo një grusht shteti siç pretendon Lavrov) dhe parlamenti votoi për ta shfuqizuar atë ligj. Por ai nuk u nënshkrua nga presidenti në detyrë. Presidenti Oleksandr Turchynov, i cili besonte se kjo dukej diskriminuese dhe se fillimisht duhej të hartohej një ligj më i mirë. Pra, nuk u shfuqizua, por ngjarjet në Krime dhe Donbass gjithsesi ndodhën. Ajo u shfuqizua vetëm në 2018 pasi u shqyrtua nga Gjykata Kushtetuese.
Agresiviteti i Rusisë dhe ndihmësve të saj në Ukrainë kontribuoi që ajo të ndalonte importin e disa librave nga Rusia dhe disa faqeve të internetit dhe kanaleve televizive të saj dhe më pas mori masa për të mbrojtur gjuhën ukrainase, në kuptimin që: mësimi duhet të jetë në gjuhën ukrainase, me klasa për minoritetet; Klientët në sportel duhet të drejtohen në gjuhën ukrainase dhe nëse nuk e kuptojnë, mund t’u drejtohen edhe në rusisht; mediat që janë në rusisht duhet të kenë gjithashtu një version ukrainas; etj. Por gjuha ruse nuk është e ndaluar, dhe përdorimi i saj garantohet nga neni 10 i Kushtetutës.
Tezat e gabuara
Lavrov po shtyn tezat e kota se Ukraina është një shtet nazist edhe pse lideri i saj Volodymyr Zelensky është me origjinë hebreje dhe megjithëse e ndaloi nazizmin me një ligj të miratuar më 9 prill 2015 dhe, për ironi, neo-nazistët rusë po marrin pjesë në agresionin kundër tij. Ukraina, sipas Lavrov, shkeli marrëveshjet e Minskut (2014-2015), dhe, në fakt, Rusia shkeli të gjitha normat e mundshme ndërkombëtare, duke përfshirë Memorandumin e Budapestit të vitit 1994, sipas të cilit Ukraina i dorëzoi armët e saj bërthamore sovjetike Rusisë dhe ajo u zotua të jetë garantuesi i pavarësisë dhe sigurisë së saj, së bashku me SHBA-në dhe Britaninë, të cilat përfundimisht i shkeli.
Pas gjithë kësaj, Lavrov pyet veten pse i ashtuquajturi… Parimet e Stambollit, një plan paqeje nga pranvera e vitit 2022 dështoi, sipas të cilit Ukraina do t’i bënte sërish lëshime Rusisë dhe do të ishte sërish garantuese. Lavrov gjithashtu akuzon se pakti i NATO-s është zgjeruar drejt kufijve të Rusisë dhe ka qenë aty që nga themelimi i tij në 1949 përmes Norvegjisë. Më vonë iu bashkuan edhe fqinjët e tjerë të Rusisë, por ajo nuk i pushtoi me forcë, por përkundrazi u vendosën kështu, për shkak të përvojave të këqija me Ruinë.
Sipas Lavrov, sanksionet kapërcehen me bashkëpunim (siç thotë ai) me vendet normale, por a është Koreja e Veriut dhe Talibanët në Afganistan, me të cilët Rusia po bashkëpunon tani, vende normale? Lavrov ankohet se nuk i janë dhënë emrat e viktimave të masakrës së Buçës, të cilët ishin në pamjet televizive që bënë xhiron e botës, duke sugjeruar se ishte një montim, por masakra është studiuar mirë (burimet: këtu , këtu, këtu dhe këtu ) dhe emrat e viktimave u publikuan pasi u vendosën në morg (shembuj: këtu dhe këtu). Lavrov më pas vë në dyshim helmimin e Alexei Navalny, megjithëse edhe kjo është hetuar mirë.
Me pak fjalë, Lavrov është jashtëzakonisht jobindës në intervistë, gjë që vlen edhe për Carlson, i cili praktikisht nuk e kundërshton atë dhe nuk i bën pyetje të sikletshme.
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari