Kundërspin: Jeta private e Filipçes mund të jetë subjekt i pyetjeve nga publiku
Filipçe apo çdo politikan tjetër i lartë, ka të drejtë të zgjedhë të mos komentojë detaje të jetës së tij private. Ata gjithashtu mund të debatojnë me publikun nëse jeta e tyre private mund apo nuk duhet të jetë objekt i interesit publik. Por një gjë është e sigurt – interesi publik ende ekziston. Filipçe është një ish-zyrtar i lartë i ekzekutivit për një kohë të gjatë, tani pjesë e parlamentit dhe si kryetar i një partie të madhe parlamentare, ndoshta kryeministër i së nesërmes edhe pse nga këndvështrimi aktual duket e pamundur. Prandaj, interesi mediatik për udhëtimin dhe argëtimin e tij në Dubai mbulohet nga interesi publik dhe jo nga sensacionalizmi dhe refuzimi për të komentuar me justifikimin e “jetës private” është spin.
Shkruan: Teofil Blazhevski
I pyetur nga media për prezencën e tij në Dubai, kryetari i LSDM-së dhe deputeti Venko Filipçe, së bashku me ish-kryeministrin dhe kryetarin e LSDM-së Zoran Zaev në një festë ku këndoi ylli i njohur rajonal Haris Djinoviq, ai ka dhënë një përgjigje në të cilën një spin mund të njihet:
Spin: Absolutisht nuk dua të komentoj gjëra nga jeta ime private, është përgjigjur shkurt lideri i LSDM-së, Venko Filipçe, në pyetjen e një gazetari nëse ka marrë pjesë në ndonjë festë ekskluzive në Dubai.
[Burimi:Sloboden peçat – Filipçe/njoftim– data: 04.11.2024]
Kundërspin: Deputeti dhe kryetari i partisë parlamentare të LSDM-së, Venko Filipçe, sigurisht që mund të bëjë çfarë të dojë në kohën e lirë dhe në jetën e tij private, por pretendimi se ai refuzon të komentojë pikërisht për shkak të jetës së tij private është shtrembërim i së vërtetës, dmth spin.
Arsyeja është e thjeshtë dhe qëndron në rolin e Filipçes në shoqëri, pavarësisht se në sistemin juridik të Maqedonisë, duke filluar nga Kushtetuta, privatësia e çdo qytetari është e garantuar:
Çdo qytetari i garantohet respektimi dhe mbrojtja e privatësisë së jetës së tij personale dhe familjare, dinjiteti dhe reputacioni – thuhet në Kushtetutë.
Kjo mbrojtje e garantuar rrjedh, para së gjithash, nga Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut e OKB-së (neni 12), e përkthyer më pas në dokumente të tjera të shumta, ndër të cilat më e rëndësishmja për ne është Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut, ku neni 8 shtjellon të drejtën për respektimin e jetës private dhe familjare, si një e drejtë themelore.
Atëherë, pse vendimi i Filipçes për të mos komentuar asgjë nga jeta e tij private është një spin?
Para së gjithash, sepse Filipçe, ndonëse është qytetar i barabartë me të gjithë qytetarët e tjerë para Kushtetutës dhe ligjeve, në të njëjtën kohë është një personazh publik shumë i pozicionuar në skenën politike, pra një politikan. Ai është deputet i zgjedhur nga qytetarët, por në të njëjtën kohë është edhe kryetar i një partie të madhe parlamentare, e cila në tri dekadat e fundit ka qenë edhe parti afatgjatë në pushtet, siç ka qenë edhe në mandatet nga 2017 deri në 2024. Filipçe në mandatin e parë për disa vite ishte ministër i Shëndetësisë. Pra, këto të drejta të garantuara të cituara, të cilat si të tilla nuk janë absolute, por janë të kufizuara, i referohen më së shumti ndërhyrjes së qeverisë në cenimin e privatësisë, reputacionit dhe dinjitetit të qytetarit të thjeshtë.
Por si personazh i lartë publik që zgjidh dhe vendos për të drejtat dhe liritë e të gjithë qytetarëve të tjerë (si ministër dhe tani edhe si deputet), e drejta e Filipçes për privatësi është e kufizuar në kuptimin që jeta e tij private mund të jetë nën vëzhgimin e publikut, në rastin e paraqitur përmes mediave. Dhe jo për shkak të kuriozitetit të publikut (njerëzit janë të interesuar natyrshëm për çdo personazh publik), por për shkak të ekzistencës së interesit publik.
Rregullat etike janë të qarta – privatësia po, përveç rasteve kur ka një interes publik
Në fund të fundit, rregullat etike të Federatës Botërore të Gazetarëve në Kartën Globale të Etikës për Gazetarët, rregullat në të gjitha kodet në rajon, përfshirë Kodin e Etikës së Gazetarëve të Maqedonisë, i cili është i vlefshëm dhe të cilin mediat duhet ta t’i përmbahen, referojuni asaj edhe nëse nuk janë anëtarë të mekanizmit vetërregullues të mishëruar në Këshillin e Etikës në Media të Maqedonisë.
Neni 7
Gazetari do të respektojë privatësinë e personit, përveç rasteve kur kjo bie ndesh me interesin publik. Gazetari është i detyruar të respektojë dhimbjen dhe zinë personale.
Prandaj, interesi i medias për udhëtimin dhe argëtimin e tij në Dubai mbulohet nga interesi publik (duke përfshirë çështjet nga “mediat armiqësore”, pasi politikanët në vend dinë të cilësojnë ato media që janë afër partive politike), jo sensacionalizmi.
Në këtë rast veçanërisht. Sepse festa në të cilën ka marrë pjesë Filipçe nuk është diku në Shkup apo në ndonjë qytet tjetër të vendit, por në Dubain e shtrenjtë, disa mijëra kilometra larg Shkupit, e përveç kësaj në video shihet edhe ish-kryeministri Zoran Zaev. Filipçe, natyrisht, ka të drejtë të thotë se nuk do të komentojë, por nuk mund ta arsyetojë me mbrojtjen e privatësisë.
Në fund të fundit, shmangia e komenteve është në dëm të Filipçes dhe çdo politikani tjetër në një situatë të tillë apo të ngjashme. Në fund të fundit, u lë vend kundërshtarëve të tij politikë nga partia në pushtet që të thonë “këtu po i shpenzojnë paratë që i vodhën qytetarëve” dhe kështu të krijojnë opinionin publik.
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari