IPIS: Gati 38 për qind e të anketuarve besojnë se “dikush tjetër” është fajtor për pushtimin ushtarak rus mbi Ukrainën
Sondazhi i IPIS tregon se 21.9 për qind e të anketuarve besojnë se përgjegjësia për veprimet ushtarake i takon ekskluzivisht Rusisë, 4.1 për qind besojnë se përgjegjësia i takon Ukrainës, ndërsa 16.8 për qind besojnë se Rusia dhe Ukraina janë po aq përgjegjëse. Për më tepër, 19.4 përqind e të anketuarve nuk mund të përcaktojnë se kush është fajtori, ndërsa një rekord prej 37.8 përqind besojnë se është “dikush tjetër”. Nivelin më të lartë të mosmiratimit të agresionit ushtarak të Rusisë kundër Ukrainës e kanë përkrahësit e BDI-së, AA-së, LSDM-së, Alternativës, VMRO-DPMNE-së dhe BESA-së (44.4 për qind), ndërsa në mesin e të anketuarve që justifikojnë agresionin ushtarak të Rusisë kundër Ukrainës, niveli më i lartë është miratimi mes simpatizantëve të “Levicës”.
Më shumë se gjysma e njerëzve të anketuar nuk i kuptojnë motivet e Rusisë për nisjen e aksioneve ushtarake në Ukrainë, ndërsa 27.4 për qind kanë një mirëkuptim.
Se kush është përgjegjës për veprimet ushtarake, 21.9 për qind besojnë se përgjegjësia i takon ekskluzivisht Rusisë, 4.1 për qind besojnë se përgjegjësia i takon Ukrainës, ndërsa 16.8 për qind besojnë se Rusia dhe Ukraina janë njësoj përgjegjëse.
Për më tepër, 19.4 për qind e të anketuarve nuk mund të përcaktojnë se kush është fajtori, ndërsa një rekord prej 37.8 për qind besojnë se është dikush tjetër, pa specifikuar se kush.
Këto janë vetëm disa nga përgjigjet e anketës së Institutit për Hulumtime Politike (IPIS), si pjesë e publikimit “Qëndrime dhe perceptime për luftën në Ukrainë (Analizë dhe Anketë e Opinionit Publik)”, me autor Aleksandar Spasenovski, profesor jo i rregullt në Fakultetin Juridik.
Duke ndërthurur përgjigjet e të anketuarve me përkatësinë e tyre partiake, sipas anketës, ata mund të diferencohen në dy grupe. Grupi i parë përfshin të anketuar që nuk justifikojnë agresionin ushtarak të Rusisë kundër Ukrainës, me çka me niveli më i lartë i mosmiratimit të agresionit ushtarak rus kundër Ukrainës është në mesin e mbështetësve të BDI-së (64.3 përqind), të ndjekur nga mbështetësit e ASH-së (61.85 përqind), LSDM-së (55.8 përqind), Alternativës (53,3 për qind), VMRO-DPMNE-së (52,6 për qind) dhe BESA-s (44,4 për qind). Në grupin e dytë, nga ana tjetër, përfshihen ata të anketuar që justifikojnë agresionin ushtarak të Rusisë kundër Ukrainës, me çka me niveli më i lartë të miratimit të agresionit ushtarak rus kundër Ukrainës është në mesin e mbështetësve të partisë Levica (56.1 për qind).
Për sa i përket pyetjes së dytë, është evidente se shumica e të anketuarve konsiderojnë se “dikush tjetër” është përgjegjës për pushtimin ushtarak rus të Ukrainës.
Përgjigjet për pyetjen e mëposhtme: A i kuptoni apo jo motivet e Rusisë për nisjen e aksioneve ushtarake në Ukrainë? – nxjerr në përfundimin se ka përputhje të plotë të perceptimeve të të anketuarve, sipas përkatësisë partiake, me qëndrimet e shpallura publikisht të partive dhe lidershipit të tyre, në lidhje me veprimet ushtarake.
Pra, më shumë se 50 për qind e anëtarëve apo simpatizantëve të LSDM-së, VMRO-DPMNE-së, BDI-së, Alternativës dhe Aleancës për Shqiptarët deklaruan se nuk i kuptojnë motivet e Rusisë për fillimin e pushtimit ushtarak. Më shumë se 40 për qind e anëtarëve/simpatizantëve gjithashtu deklaruan se nuk e kuptonin. Nga ana tjetër, 56 për qind e anëtarëve/simpatizantëve të Levicës të anketuar deklaruan se kishin mirëkuptim, ndërsa 34 për qind thanë se nuk kishin.
Më pas, 61,2 për qind e të anketuarve deklaruan se nuk e justifikojnë ndihmën me armë dhe pajisje që Maqedonia e Veriut i ofron Ukrainës, ndërsa 26,1 për qind deklaruan se e justifikojnë ndihmën.
Krahasimi i përgjigjeve nga pjesa e parë e këtij sondazhi me përgjigjet nga kjo pjesë nxjerr në përfundimin se qytetarët dënojnë agresionin ushtarak rus kundër Ukrainës, por shfaqin rezerva për ndërhyrjen e Maqedonisë së Veriut përmes ndihmës me armë dhe pajisje për Ukrainën, si dhe përmes sanksioneve ekonomike ndaj Rusisë, thuhet në analizë.
Arsyetimi më i lartë është te mbështetësit e partive politike shqiptare – Alternativa, BDI, ASH dhe BESA, ndërsa kundërshtimi më i lartë është tek Levica (90 përqind), VMRO-DPMNE (77 përqind) dhe LSDM (53.7 përqind), në lidhje me ndihmën në armë.
Për më tepër, 63,9 për qind e të anketuarve besojnë se lufta në Ukrainë ka një ndikim të madh në rritjen e çmimit të energjisë elektrike në vend, kundrejt 13,2 për qind që besojnë se nuk ka ndikim, domethënë ka ndikim shumë të vogël.
Gjithashtu, 69,2 për qind e të anketuarve besojnë se lufta në Ukrainë ka ndikim të madh në rritjen e çmimit të karburanteve në vend, kundrejt 12,9 për qind që besojnë se nuk ka ndikim, domethënë ka ndikim shumë të vogël.
Së fundi, 67,6 për qind e të anketuarve besojnë se lufta në Ukrainë ka ndikim të madh në inflacionin në vend, kundrejt 14,6 për qind që besojnë se nuk ka ndikim, ose ka ndikim shumë të vogël, thuhet në rezultatet e anketës.
Pyetja tjetër ka të bëjë me rezultatin e luftës në Ukrainë. Kështu, 34.5 për qind e të anketuarve deklaruan se lufta në Ukrainë do të përfundojë me dhënien e një pjese të territorit të Ukrainës në Rusi, e cila përfaqëson grupin më të madh; 15.3 për qind me fitore të plotë ushtarake për Rusinë; 10.1 për qind me tërheqje të plotë të Rusisë nga Ukraina dhe 8.1 për qind me fitore të plotë ushtarake të Ukrainës. Pothuajse 30 për qind e të anketuarve nuk kishin përgjigje për këtë pyetje.
Nëse përgjigjet e të anketuarve kryqëzohen me përkatësinë e tyre partiake, mund të konkludohet se në mesin e të gjithë të anketuarve, pavarësisht se cilën parti mbështesin, përgjigja më e zakonshme është se lufta në Ukrainë do të bëjë që bota të përballet shumë më tepër me destabilitet dhe konflikte ushtarake në të ardhmen.
Ky artikull është përgatitur në kuadër të projektit Promovimi i qasjes në lajme të besueshme për të luftuar dezinformatat, i zbatuar nga Fondacioni Metamorfozis. Artikulli, i botuar fillimisht në Vërtetmatës, është mundësuar nga mbështetja e fondacionit jofitimprurës amerikan NED (National Endowment for Democracy). Përmbajtja e këtij artikulli është përgjegjësi e autorit dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Metamorphosis, NED ose bashkëpunëtorëve të tyre
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari