Çfarë narrativa dezinformative na presin së shpejti – Disinfo Radar: Watch and Warn
Dezinformimi është një sfidë e vazhdueshme në Ballkanin Perëndimor, ku fushata të ndryshme shpesh synojnë ngjarje kyçe në mënyrë që të thellojnë ndarjet, të minojnë besimin në institucionet demokratike dhe të lëkundin mbështetjen për integrimin euro-atlantik. Në edicionin e fundit të buletinit tonë mujor “Disinfo Radar: Watch and Warn”, ne theksojmë disa nga ngjarjet kryesore të pritshme që ka të ngjarë të përdoren për të përhapur narrativa dezinformative në Ballkanin Perëndimor në muajt e ardhshëm.
Rajon— Fushatat e pritshme të dezinformimit që synojnë unitetin e NATO-s përpara Samitit të Hagës: Samiti i NATO-s 2025 në Hagë, i planifikuar për 24-26 qershor, është identifikuar si një pikë kyçe për fushatat e dezinformimit në Ballkanin Perëndimor. Paqëndrueshmëria e vazhdueshme gjeopolitike globale, e shoqëruar me faktin se tre nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor – Shqipëria, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut – janë anëtarë të NATO-s, pritet të përdoren si bazë për propagandën antidemokratike. Narrativat e vjetra gjithashtu pritet të ringjallen, si zvarritja e rajonit në konflikte të padëshiruara, veçanërisht përmes mbështetjes për Ukrainën ose thirrjes së fushatës ajrore të NATO-s në Serbi në vitet 1990.
Rajon — Ndeshja e futbollit Shqipëri-Serbi (RAPORT SPECIAL): Ndeshja e ardhshme kualifikuese për Kupën e Botës mes Shqipërisë dhe Serbisë më 7 qershor 2025 në Tiranë mbart rrezikun e rindezjes së tensioneve etnike dhe kombëtare përmes fushatave të dezinformimit të synuar. Me më shumë se 200,000 aplikime për bileta dhe protokolle të shtuara sigurie, ndeshja po zhvillohet mes një historie dekadash të gjatë përplasjesh të politizuara, duke përfshirë incidentin me dron të vitit 2014.
Shqipëri — Rezultatet e zgjedhjeve ka të ngjarë të nxisin dezinformimin: Ndërsa Shqipëria pret rezultatet zyrtare të zgjedhjeve të saj parlamentare në maj, rreziku i një rritjeje të dezinformatave po rritet. Partia Demokratike (PD) e opozitës fitoi dukshëm më pak vota se në zgjedhjet e mëparshme dhe dy partitë kryesore po përhapin narrativa kontradiktore. Partia Demokratike (PD) e opozitës po hedh poshtë rezultatet dhe pritet të depozitojë ankesa në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), gjë që mund të vonojë nxjerrjen e rezultateve zyrtare.
Bosnje dhe Hercegovinë — Përvjetori i gjenocidit të Srebrenicës: Përkujtimi i gjenocidit të Srebrenicës më 11 korrik është identifikuar si një pikë kyçe për përpjekjet e intensifikuara të dezinformimit në Bosnje dhe Hercegovinë gjatë gjithë qershorit, veçanërisht në dritën e miratimit të fundit të rezolutës së OKB-së 2024. Pritet që këto narrativa dezinformuese të synojnë të ndryshojnë dhe përforcojnë mohimin e gjenocidit dhe glorifikimin e krimeve të luftës.
Kosovë — Operacionet e policisë në veri pritet të shkaktojnë dezinformim të shtuar: Operacionet e policisë së Kosovës kundër institucioneve në veriun me shumicë serbe ka të ngjarë të shoqërohen me një rritje të dezinformatave që do të ndikojnë në diskursin publik. Ndërsa zyrtarisht paraqiten si përpjekje për të zbatuar sovranitetin ligjor mbi strukturat që veprojnë jashtë kornizës kushtetuese të Kosovës, mediat serbe shpesh i portretizojnë ato si spastrime të motivuara etnikisht.
Mali i Zi — Synimi i sezonit turistik në Mal të Zi: Ndërsa Mali i Zi përgatitet për sezonin turistik, mjedisi informativ i vendit po përgatitet për fushata të parashikueshme dezinformimi, me shumë gjasa që vijnë nga mediat serbe. Vitet e mëparshme janë parë përpjekje të koordinuara për të portretizuar Malin e Zi si një destinacion armiqësor për turistët serbë, si dhe një destinacion të pasigurt, me akuza për krime, çmime të larta dhe trajtim të padrejtë në kufi.
Maqedonia e Veriut — Marrëveshja e Partneritetit Strategjik MB-Maqedonia e Veriut dhe çështja e migracionit: Marrëveshja e Partneritetit Strategjik MB-Maqedonia e Veriut, e shpallur gjatë samitit të Komunitetit Politik Evropian në Tiranë, ka shkaktuar një rezonancë të fortë në vend. Dezinformatat që e lidhin marrëveshjen me krijimin e “qendrave të kthimit” për migrantët në territorin maqedonas ka të ngjarë të rishfaqet në diskursin publik.
Serbia — Kriza në rritje mjedisore dhe bujqësore do të shërbejë si një rast për fushata dezinformuese: Fushatat e reja dezinformuese pritet të shfrytëzojnë krizën mjedisore dhe bujqësore në tre mënyra kryesore: duke minimizuar ose mohuar degradimin mjedisor, duke lidhur sfidat mjedisore me ndikimin e huaj, veçanërisht nga BE, dhe duke diskredituar aktivistët dhe shkencëtarët mjedisorë.
Për më shumë lexoni në numrin e fundit (#6) të buletinit mujor “Disinfo Radar:Watch and Warn”.
Raskrinkavanje.me Raskrinkavanje
International and Security Affairs Centre – ISAC
Të gjitha komentet dhe vërejtjet në lidhje me këtë dhe artikujt e tjerë të Vërtetmatës-it, kërkesat për korrigjime dhe sqarime, si dhe sugjerimet për verifikimin e deklaratave të politikanëve dhe premtimeve të partive politike, mund t’i dorëzoni përmes këtij formulari